Magie der Zeichen is een fascinerend boek dat de Chinese schrijfkunst in werkelijk al haar facetten belicht, en die de ondertitel ook waarmaakt, want we gaan op momenten inderdaad drieduizend jaar terug in de tijd. Dat de Chinese karakters een speciale penseelvoering vereisen die het schrijven al snel dicht bij de kunst brengen is al wel bekend. Kalligrafie is een kunstvorm die ook al vele facetten kent, tot volstrekt abstracte kunst toe.

Dat levert regelmatig adembenemende werken op, waar met name Amerikaanse abstract expressionisten als Franz Kline duidelijk door geïnspireerd waren. Dit boek laat een groot aantal oude klassiekers van de Chinese schrijfkunst zien, wat altijd een uitstekend idee is, maar geeft bovendien zeer ruimhartig de ruimte aan jonge kunstenaars die hier laten zien dat de traditie niet vastgeroest is, maar dat er met de oude penselen nog heel wat aan avontuur te beleven is.

Met name die afdeling maakt dit boek fascinerend en inspirerend, want we zien kunstenaars die met twee voeten stevig in de traditie blijven staan en daar intrigerende nieuwe dingen mee doen, maar we zien ook kunstenaars die de traditie volledig overboord durven gooien, althans op het eerste oog, en die met een enorme vrijheid volstrekt nieuwe wegen inslaan.

Cui Fei bijvoorbeeld, die een muur vult met wijnrankjes in de vorm van Chinese karakters, zogvuldig bij elkaar gesprokkeld, die samen het Manuscript van de Natuur vormen. Of Zhang Huan, die zijn stamboom op zijn gezicht calligrafeert. Dat levert negen foto’s op – op de laatste foto zie je Huan met een glimmend, donkerzwart geheel volgeschreven gezicht. En dat zijn dan maar twee zeer uiteenlopende voorbeelden van een nieuwe aanpak van de oude schrijfkunst.

De Chinese schrijfkunst blijkt dus allesbehalve een dode traditie – ze leeft en is het bestuderen meer dan waard – je maakt hier kennis met een kunstwereld die anders is dan de westerse, maar zeker niet minder intrigerend. Een zeer bijzonder boek, dat laat zien hoe tradities kunnen bewegen.

• Magie der Zeichen – 3000 Jahre chinesische Schriftkunst – Museum Rietberg Zurich – Scheidegger & Spiess – ISBN 9783858814685
• Bestel het boek hier bij een bekende webwinkel: Magie der Zeichen