Kunst die weet te verbazen, kunst die je even op het verkeerde been zet, en die mensen een kleine schok geeft, dat soort kunst wordt nog steeds gemaakt. Haubitz + Zoche verzamelden in hun boek “fliegende Bauten” oftewel “vliegende gebouwen” een aantal van hun recente projecten. Uiteenlopende kunst, maar altijd goed voor op zijn minst geamuseerde verbazing.

We laten hier een paar voorbeelden zien, die in het boek allemaal veel uitgebreider aan bod komen. Hier rechts zie je bijvoorbeeld één van de roltrappen die naar de Maastunnel in Rotterdam leiden. Het veiligheidspersoneel dat de tunnel 24 uur per dag bewaakt werd slapend gefotografeerd en die foto’s werden op de roltrappen aangebracht. Er verschijnen dus steeds nieuwe gezichten op de continu op en neergaande roltrappen.

Daaronder zie je een video-installatie op zeven ledzuilen. De titel is 2027, en je ziet verlaten straten en wolkenkrabbers die in waterplassen reflecteren. Het water neemt het uiteindelijk over, waarmee de installatie een commentaar levert op de klimaatsveranderingen. Los daarvan is het natuurlijk ook gewoon een prachtig gezicht, die duikers in lange, rechte zuilen.

Meer water , en een ander commentaar op de klimaatveranderingen, in de auto die op een openbare parkeerplaats in München neergezet was. De auto was waterdicht gemaakt en stond tot aan de ramen vol water. De ramenwissers bewogen af en toe, waardoor de auto op een subtiele manier de aandacht van het willekeurig rondwandelende publiek trok.

Dan het “trappenoog”, waarbij een foto van een elliptisch trappenhuis als permanente schildering in een gang van hetzelfde gebouw werd aangebracht. Alleen vanaf het begin van de gang zie je de vorm van dat elliptische trappenhuis. Als je door de gang loopt verandert het perspectief, en zie je alleen een vervormd, fragmentarisch deel van het beeld. En ook als je de gang van de andere kant binnenloopt zie je een beeld dat geen gelijkenis vertoont met een trappenhuis.

Dit zijn slechts een paar voorbeelden van het werk van Sabine Haubitz en Stefanie Zoche, die vanuit München opereren, maar die bijvoorbeeld ook een twaalf meter hoge bamboetoren in Delhi bouwden van waaruit op de grond beelden van de Yamuna river werden geprojecteerd. In het boek vind je dan niet alleen een paar foto’s van het bouwwerk, maar ook een reeks stills van de beelden die geprojecteerd werden.

In het boek zijn nog veel meer projecten van het kunstenaarsduo te vinden. Geen museumkunst dus, maar omgevingskunst die nadrukkelijk ook bedoeld is voor een alledaags, niet in kunst geïnteresseerd publiek. Zo langzaamaan zijn Haubitz ± Zoche over de hele wereld een intrigerend oeuvre aan het opbouwen, en in het boek kun je daar vast een beetje aan ruiken.

• Haubitz + Zoche – fliegende Bauten – Verlag für Moderne Kunst Nürnberg – ISBN 978-3-941185-85-4