Damien Hirst is een kunstenaar die vooral in de publiciteit lijkt te komen vanwege schandalen, of omdat men schande spreekt van zijn shockerende beelden. Haaien in enorme bakken, op sterk water, net als doormiddengezaagde koeien, of een echte menselijke schedel die, nadat hij met diamanten was bezet, meteen het duurste kunstwerk ter wereld was geworden. Ik ben niet zo verzot op shockeerkunst, maar toen ik de catalogi in handen kreeg die er van Hirst’s werk gemaakt zijn voor een grote overzichtstentoonstelling in Kiev, realiseerde ik me dat de shockeerreputatie het zicht op het werk had geblokkeerd.

Want Hirst blijkt werk te maken dat voor sommige mensen wellicht schokkend zal zijn, maar dat vooral opvalt door de buitengewone schoonheid, waarbij hij grote thema’s als religie, ziekte en dood niet uit de weg gaat, terwijl er ook adembenemend mooie composities langskomen die gemaakt zijn van vlinders. De contrasten zijn dus groot.

Een voorbeeld is het witte kalfje hier rechts. Titel: False Idol, wat door de gouden hoefjes meteen doet denken aan het bijbelverhaal van het gouden kalf dat aanbeden werd. Hier wordt het bijna fantasy, een mooie mythe. Zo heeft Hirst ook een overtuigende eenhoorn op sterk water gemaakt, met als titel “The Child’s Dream”. Een droom inderdaad, maar dan wel een droom die zeer levensecht oogt.

Zo zet Hirst je eerder aan het mijmeren en filosoferen dan dat hij shockeert. Zoals de anatomisch opengewerkte, gigantisch vergrootte vrolijkmakende mens met als fraaie titel: De Tempel. En dan hebben we uit de catalogi maar een paar beelden geplukt. De twee boeken waren voor mij een verrassende en aangename kennismaking met een bijzonder kunstenaar.

De catalogus heeft als titel Requiem, en is verdeeld over twee delen – een fors boek met een overzicht van een groot deel van het werk van Hirst, en een deel met schedelschilderijen. In dat deel zoom je feitelijk in op één project, wat na de happen en brokken van het totaaloverzicht extra fascinerend is.

• Damien Hirst – Requiem I – Criteria – ISBN 978-1-906967-11-6 – € 55,95, distr. Nilsson & Lamm

• Damien Hirst – Requiem II – Criteria – ISBN 978-1-906967-06-2 – € 79,95, distr. Nilsson & Lamm