Jaap Oudes wordt door Jan van Laarhoven, kunsthistoricus en museumdirecteur, omschreven als een aardige, kinderlijke man die reizen door de binnenkant van zijn hoofd maakte. Hij kwam daardoor op plekken die in de werkelijkheid al lang niet meer bestonden, maar die voor hem grote realiteitswaarde hadden.

In de kunstgeschiedenis noemen we dit soort kunstenaars, die zich niets aantrekken van de wereld die aan hun voorbijraast “outsiders” om hun afstand tot die wereld aan te geven. Jaap Oudes vertelde gewoon zijn eigen verhalen, meestal met kleurpotlood, soms met pastel, vaak op grote formaten (50 bij 60 centimeter is heel gebruikelijk bij Jaap, maar voor een kleurpotloodtekening extreem groot).

Zijn tekeningen doen op het eerste gezicht naïef aan, en doen ook wel wat denken aan het nostalgische werk van Anton Pieck, maar bij Oudes wordt je toch altijd weer verrast door zijn ongebreidelde fantasie, die altijd weer vreemde zaken aan nostalgische taferelen toevoegt, waardoor het kunst is waar je onwillekeurig bijzonder vrolijk van wordt.

Jaap Oudes werd geboren in 1926 in Alkmaar als zoon van Dirk Oudes en overleed daar in 1998. Hij maakte reizen, vooral naar Vlaanderen, maar ook naar andere Europese landen, waar hij altijd dorpjes aan het tekenen was. De kermissen, molens en stadspoorten werden dan uiteraard zeker niet overgeslagen, want juist die triggerden zijn fantasie, zo leek het wel.

Een brede dwarsdoorsnede van het werk van Jaap Oudes is te vinden in het met zorg en liefde samengestelde boek “Als ik teken ben ik op reis”, waarin ook heel veel verhalen te vinden zijn – de complete levensgeschiedenis van Oudes en de achtergronden van de verschillende reeksen tekeningen. Een boek om blij van te worden, want Oudes had een bepaalde, merkwaardige humor waar ik erg om kan glimlachen.

• “Als ik teken ben ik op reis” – Jaap Oudes en zijn fantasievolle kijk op de wereld – Stichting Dirk en Jaap Oudes – ISBN 9789083024400