de grote fantast
Goedkoop geel plastic pvc-buis dat gebruikt wordt om elektrische draden door te leiden is niet meteen een materiaal dat je associeert met Kunst. Toch zijn die plastic electriciteitsbuizen het basismateriaal waarmee Theo Jansen (ook al niet bepaald een kunstenaarsnaam) zijn wandelende strandbeesten maakt.
We laten even fotograaf Loek van de Klis aan het woord: “Toen ik voor het eerst Theo’s strijd tegen de elementen waarnam – het was op het strand van Scheveningen – sprong er iets over. De zeecontainer ging open, Theo kroop onder wat voor mij toen nog een buizenbrei was, tilde het op zijn rug en liep het strand op. Eenmaal neergezet kreeg de wind er vat op en begon “het” te bewegen. Theo liep mee, ik ook, met mijn camera.”
In het boek De Grote Fantast vind je een zeer groot aantal van die rare wandelende strandbeesten terug, en hoewel je ze hier niet ziet lopen kun je je er wel iets bij voorstellen. En wat je je vooral kunt voorstellen is de grote vrolijkheid die zich meester maakte van elke willekeurige strandwandelaar die ineens geconfronteerd werd met zo’n futuristisch wandelend beest.
Die beesten alleen al zorgen ervoor dat je dit boek steeds weer pakt en de beesten aan iedereen wil laten zien, maar het bevat nog veel meer, waardoor het boek bijna een kunstwerk op zich wordt. Op de rechterbladzijden wordt de geschiedenis van de strandbeesten (tot nu toe) verteld. De linkerbladzijden hebben volgens Jansen geen verband met elkaar en zijn alleen bedoeld om te verluchtigen. Daar doet de kunstenaar zichzelf tekort mee, want juist ook die linkerbladzijden zorgen ervoor dat ik het boek steeds weer verlekkerd oppak om weer een van zijn columns te lezen, of om me te verdiepen in de technieken die hij gebruikt. Bij Jansen wordt niets saai, alles wat hij in dit boek presenteert zorgt op de een of andere manier voor verdieping – je krijgt bij stukjes en brokjes (die wel degelijk samenhangen) een uitstekend beeld van de ideeënwereld van deze fenomenale, vrolijk stemmende kunstenaar.
Bij Uitgeverij 010 is de tweede druk van dit heerlijke boek verschenen, en het is een absolute aanrader voor iedereen die ook maar een beetje van kunst houdt. En zelfs kunsthaters moeten hier een goed humeur van kunnen krijgen. Kijk ook eens op de website www.strandbeest.com.
-
Theo Jansen – De Grote Fantast – Uitgeverij 010 – ISBN 9 789064 506499
In The New Yorker van 5 september 2011 stond een uitgebreid artikel van Ian Frazier over Theo Jansen en zijn “Strandbeests” – dit zijn de openingspagina’s.