Franz Marc overleed in maart 2016, en ter gelegenheid van zijn honderdste sterfjaar is zijn Sketchbook from the Battlefield opnieuw uitgegeven, in een voorbeeldige facsimile-uitgave, door Sieveking. De tekeningen zijn zo mooi gereproduceerd dat je bijna bang bent dat je ze per ongeluk wegveegt als je niet uitkijkt.

Het prachtige kleine boekje bevat de zesendertig schetsen en tekeningen die Marc maakte toen hij als vrijwillig soldaat aan het westerse front gelegerd was tussen maart en juni 1915, nog geen jaar voor zijn dood. Deze prachtige kleine schetsen horen dan ook tot het laatste werk dat hij maakte, en de ideeën die hij hier voor schilderijen noteerde zijn dan ook nooit uitgevoerd, maar als tekeningen zijn het stuk voor stuk pareltjes.

Je kunt ze bijna zien als het testament van Franz Marc, en dankzij hun ingetogen karakter, zeker vergeleken met zijn uitbundige, kleurige schilderijen heb je de neiging er wat langer naar te blijven kijken.

Het merkwaardige is dat je er vrijwel niets van de gruwelen van de verschrikkelijke loopgravenoorlog in terugziet waar Marc in terecht was gekomen. Het lijkt wel of deze tekeningen zijn ontsnappingsroute betekenden, of hij via deze schetsen even kon denken aan een toekomst waarin hij weer mooie schilderijen kon schilderen.

Marc was zijn tijd ook vooruit, zoals we aan de hand van die schetsen kunnen constateren, maar het is vooral de intensiteit van die relatief eenvoudige potloodtekeningen die indruk maakt. Het zijn maar zesendertig tekeningen, maar Marc roept er een heel universum mee op. Mooi.

• Franz Marc – Sketchbook from the Battlefield – Sieveking Verlag – ISBN 9783944874388
• Bestel het boek hier bij een bekende webwinkel: Sketchbook from the Battlefield