Gerhard Richter blijft een van de meest fascinerende kunstenaars van onze tijd. Hoe veelzijdig hij is kun je ook weer goed zien in het boek Editions 1967-2013, waarin je alle “kunst in oplage” vindt die Richter in zijn hele loopbaan als kunstenaar maakte.

Kunst in oplage moet je dan vrij ruim opvatten, want je vindt hier lang niet alleen maar de gebruikelijke grafiek die andere kunstenaars als kunst in oplage beschouwen – Richter is niet alleen in zijn manier van schilderen veelzijdig en ongewoon creatief en breed (hij kan enorme grijze vlakken schilderen, maar ook prachtige realistische portretten of felgekleurde abstracte schilderijen) maar ook in de keuze van het medium.

Schilderen is voor hem de basis, maar hij heeft bijvoorbeeld ook een boek uitgebracht met opmerkelijke foto’s van een bos (Wald) – foto’s die een fotograaf waarschijnlijk nooit op zo’n manier in een boek zou hebben uitgebracht, maar die bij Richter een merkwaardig, indrukwekkend boek opleverden.

Editions 1965-2013 bevat veel meer voorbeelden van fascinerende kunstenaarsboeken, vaak waren schilderijen dan de aanleiding voor het boek, al is het bij de Atlassen precies andersom – die kun je beschouwen als zijn verzamelalbums, een soort van inspiratiebronnenboek.

Opmerkelijke verrassingen kom je hier ook tegen – tapijten bijvoorbeeld, waarvoor een deel van een abstract schilderij als basis heeft gediend. Dat is door Richter dan wel eerst horizontaal en vertikaal gespiegeld, zodat er een bijzondere structuur ontstaat, en een tapijt dat al een beetje verkreukeld lijkt te zijn. Fascinerende en totaal vernieuwende kunst.

Ruimtelijk werk is zeldzaam, maar ook dat heeft Richter gemaakt, waaronder een paar intrigerende stalen kogels, die de titels kregen van bepaalde Zwitserse bergen. Die titel werd in de kogel gegraveerd, net als de handtekening, datum en nummer.

Een intrigerend boek kortom, want er is ook nog een door Richter ontworpen vinyl plaatje te vinden, naast veel meer “gewonere” kunst in oplage. Wat mij betreft maakt dit boek vooral erg nieuwsgierig naar de vele kunstenaarsboeken die Richter in de loop der tijd gemaakt heeft, want dat zijn er heel wat meer dan ik gedacht had. Zo is Editions 1965-2013 niet alleen een eye-opener omdat het laat zien dat Richter nog veel veelzijdiger is dan je wellicht dacht, het biedt ook een mooi overzicht voor de kunstliefhebber die niet de portemonnee van een museumdirecteur of een belegger heeft, om toch op zoek te gaan naar interessante kunst in oplage van Richter, want die is nog relatief betaalbaar.

• Gerhard Richter – Editions 1965-2013 – edited by Hubertus Butin, Stefan Gronert, Thomas Olbricht – Hatje Cantz – ISBN 3-7757-3519-3

• Bestel het boek hier bij een bekende webwinkel:  Editions 1965-2013