
gerhard richter - panorama - een retrospective 1062-2011
We hebben het hier al veel vaker over Gerhard Richter gehad (zie de links hieronder). Richter beschouw ik nog steeds als de fascinerendste levende kunstenaar van dit moment. Dat komt door zijn onvoorstelbaar vreemde en veelzijdige oeuvre, dat je naar de meest uiteenlopende hoeken van de kunst van de afgelopen eeuw voert, en waarbij iemand die nooit eerder wat van de man gezien heeft waarschijnlijk niet zou geloven dat het lezende meisje en de enorme wazige abstracte schilderijen en de matzwarte spiegels of de effen kleurvlakken allemaal gemaakt zijn door één en dezelfde kunstenaar.
In Tate Modern werd in oktober 2011 een grote overzichtstentoonstelling geopend die voor een eerste kennismaking met Richter perfect geschikt is, want uit alle fases van zijn werk zijn hier topstukken te bewonderen. De expositie heeft niet voor niets de titel Panorama meegekregen, en het moet gezegd – het indrukwekkende raadsel Richter wordt er alleen maar door vergroot.
De catalogus met dezelfde titel is voor thuisblijvers een uitstekend alternatief, want ook hier geldt dat je een mooi overzicht krijgt van een leven lang gepassioneerd schilderen, en tegelijkertijd een levenlang streven naar het niets, naar de verdwijning. Ik heb hier al eerder geconstateerd dat Richter merkwaardig genoeg een schilder zonder handschrift is, en als je door het boek bladert valt je op dat de foto’s waar Richter zelf op te zien is een man laten zien die zelf ook nauwelijk opvalt. Geen markante Picassokop, geen extravagante Dalisnor, geen uitbundige kleding, maar een gewone doorsnee man die je op straat gewoon voorbij zou lopen.
Met zijn schilderijen is iets vergelijkbaars aan de hand. Ze hebben altijd iets ongrijpbaars. En dat bedoel ik vrij letterlijk. Je kunt nooit goed duidelijk maken waarom een schilderij van Richter nu precies zo goed is, je kunt er eigenlijk nooit precies de vinger op leggen. En het lijkt er sterk op dat hij dat effect ook heel bewust wil bereiken. Het grote raadsel van Richter is dan ook vooral waarom hij zo ongekend beroemd is, en waarom hij tot de duurste levende kunstenaars behoort. Een ongrijpbare man zonder handschrift, die bovendien, soms volstrekt tegen de tijdgeest in, altijd is blijven schilderen. Wonderbaarlijk.
Daarom hier uit de catalogus een paar foto’s van de geheimzinnige Gerhard Richter zelf. Wil je wat proeven van zijn veelzijdige, intrigerende werk, klik dan op de links onderaan. En ben je vervolgens nieuwsgierig geraakt, ga dan naar de (na Tate reizende) tentoonstelling Panorama of koop de catalogus.
-
Gerhard Richter – Panorama – A Retrospective 1962-2011 – edited by Mark Godfrey and Nicholas Serota – Tate Publishing – Hardback ISBN 978-1-85437-9443 – Paperback ISBN 978-1-85437-9450
Meer over Gerhard Richter: