De filosoof Byung-Chul Han beweerde in 2015 in een essay dat gladheid (smoothness) de handtekening van het heden is. Hij noemde als voorbeelden de beelden van Jeff Koons, het wijdverbreide waxen en het gladde oppervlak van smartphones. Hij concludeert dat onze maatschappij veranderd is in een positieve maatschappij die vooral communiceert met “likes”.

Als je naar het werk van de Amerikaanse kunstenaar Ian Cheng kijkt moet je daar in eerste instantie misschien even aan denken, want in Cheng’s Live Simulations kom je als toeschouwer terecht in een wereld van digitale animatie, bevolkt door menselijke en dierlijke figuren en planten die zich in een eindeloze wereld bevinden.

Maar stap je in die wereld, en ben je bereid om na Follow Me op pad te gaan met je smartphone en je richt hem op een van de tekens aan de wand van het museum, dan weet je niet wat je te wachten staat, want elke bezoeker zal een ander verhaal volgen, de een zoomt wat vaker in dan de ander, de een gaat andere paden volgen, en je bent een avontuur binnengestapt dat zeker voor de kunstwereld uniek genoemd kan worden.

De soundscape zet je ook nog een keer op het verkeerde been, want van de krakende, ruisende en geïsoleerde fragmenten van gesprekken tussen de verschillende karakters valt niet veel wijzer te worden. Je zult je aan de beelden moeten overleveren en zien wat er komt.

Forking at Perfection werd speciaal voor het Migros Museum für Gegenwartskunst op maat gemaakt, waarbij een Google tablet, de Tango, als raam naar de live simulaties gaat werken. De kijker gaat spelen met een hond terwijl hij of zij door een witte, lege expositieruimte loopt. Alles is speciaal geprogrammeerd voor die ruimte en zijn architectonische eigenaardigheden.

Kunst wordt bij Cheng een virtueel avontuur, een unieke ervaring voor iedere individuele kijker. Daarmee zet hij de definitie van een kunstwerk ook een heel klein beetje op losse schroeven. Altijd leuk.
Het boek bij de “expositie” laat goed zien hoe het allemaal werkt en geeft in een aantal teksten ruim achtergrondinformatie. Bovendien heeft Cheng nog een aantal teksten geselecteerd die hem geïnspireerd hebben, van SF-schrijvers als Philip K Dick en Douglas Adams tot wetenschappers als Daniel C Dennett. Erg leuk.

• Ian Cheng – Forking at Perfection – Migros Museum für Gegenwartskunst & JRP|Ringier – ISBN 9783037644713