Jean-Marie Bytebier schildert prachtige, verstilde landschappen, met soms alleen een flard horizon en daarboven een prachtige lege lucht. Het boek AB. ad. begint met zo’n onwaarschijnlijk verstild landschap.

Maar op de volgende pagina’s zien we een canvas waar een stuk uit weggesneden is, en de plank eronder. Dan volgt een dubbele pagina met een hele stille, lichte lucht met een zweem van rood, die nog net de ondergaande zon suggereert. Veel minder dan dit kun je niet schilderen, lijkt het wel.

Maar dan gaat het los – Bytebier snijdt zijn schilderijen aan flarden, plakt ze weer aan elkaar, maakt er onrustige, wringende composities van. Soms wordt er ingezoomd , waardoor je de structuur van het canvas ziet, dan zie je ineens weer een doorkijk naar een onbestemd eenzaam landschap.

Sommige schilderijen lijken bijna helemaal weggeschraapt te zijn, waardoor hout zichtbaar wordt, in andere is gekrast, maar meestal is een schilderij versneden. Dat levert onrust op bij de kijker- waar is deze schilder naar op zoek?

De beelden zijn intrigerend genoeg, maar er blijft het onbehaaglijke gevoel dat schilderijen die in eerste instantie een enorme rust uitstraalden door de kunstenaar zelf op zo’n agressieve manier behandeld zijn. Wat zit daar achter?

En dan ineens is er weer een pagina met een minimalistisch landschap dat alleen maar pure rust en melancholie uitstraalt, al staat de rust nu bijna als vanzelf onder spanning. Niets is veilig voor deze kunstenaar.

Zo ontstaat er een bijzonder spannend kunstenaarsboek, want Bytebier heeft met zijn werk een boek gecomponeerd dat je als kijker aan het werk zet – een begeleidende tekst zul je vergeefs zoeken, zelfs de titel wordt niet nader uitgelegd. De beelden zullen het werk moeten doen. En dat doen ze zeker in dit ronduit verbluffende boek.

Het boek is overigens prachtig uitgegeven, in hardcover met een lichtblauw cover en een rode boekband (het zijn soms de details die het hem doen…) en perfecte reproducties. Mooimooi.

• J.-M. Bytebier – AB. ad. – MER. Paper Kunsthalle – ISBN 9789492321183