Richard Long is een kunstenaar die het landschap als zijn gereedschap gebruikt, en hij doet dat altijd met een zekere subtiliteit. Zijn kunstwerken zijn vrijwel altijd van tijdelijke aard, en juist het vluchtige van een wandeling, van de ervaring van het landschap, van het lopen, van het één zijn met de natuur (ja, ik weet het, dat laatste klinkt werkelijk vreselijk, maar toch gaat het daar voor een deel wel degelijk over…), al die ongrijpbare zaken weet Long met de precisie van de dichter zodanig vast te leggen dat je je als kijker even op de plek waant waar Long was toen hij zijn kunstwerk maakte.

Of het nu om een foto gaat waarmee hij iets vastlegt wat hij in het landschap veranderd heeft, of een vel papier waarop hij de modder uit een rivier heeft laten stromen, waardoor je die rivier even binnen handbereik denkt te hebben, Long weet altijd precies de kern te raken en daardoor de subtielste sensaties op te roepen.

Dat wordt zelfs duidelijk in de tentoonstelling en catalogus van “Prints”, waarbij je het begrip “print” breed moet opvatten, want er worden bijvoorbeeld ook affiches in meegenomen. Elke prent bevat feitelijk een soort van gebalde bliksemschicht, een korte samenvatting van een compleet kunstwerk. Alsof je het oeuvre van Richard Long krijgt opgediend in een reeks korte gedichten.

Het vergt enig concentratievermogen van de kijker, maar het levert een enorme rijkdom aan beelden en subtiele ervaringen op die ervoor zorgen dat je nooit meer op dezelfde manier door een landschap zult lopen.

Dat heeft voor een deel te maken met de sterke beelden die Long weet te creëren, van de prachtige foto’s die hij maakt van zijn acties tot en met de rubbings van stenen die krachtige oertekeningen opleveren, en de schitterende stroombeelden, waarvan je hier rechts een fraai voorbeeld ziet.

Maar het zijn vooral ook de acties zelf en de manier waarop Long verslag uitbrengt, als een zeer precieze dichter die exact en zeer nauwgezet maar toch bijna ongrijpbaar het geheim van de kunst aan je openbaart. Magnifiek.

• Richard Long – Prints 1970-2013 – Museum Kurhaus Kleve – Verlag Buchhandlung Walter König – ISBN 978-3-934935-63-1