Raymond Hains was een tamelijk ongrijpbare Franse kunstenaar uit de twintigste eeuw die volgens mij vooral bij collega’s bekend en gewaardeerd is. Een echte “artist’s artist” zou je kunnen zeggen. Hij maakte werk dat niet meteen het grote publiek zal aanspreken, maar dat voor hele generaties kunstenaars van grote invloed is geweest.

Zo was hij bijvoorbeeld gefascineerd door affiches en hun geschiedenis – dat wil zeggen: hoe affiches in korte tijd al door weer en wind, regen, scheuren en over elkaar plakken een geheel ander leven gingen leiden en er een compleet nieuw kunstwerk ontstond. Hains was de eerste die oog had voor dit soort gevonden kunst, en leerde daardoor anderen beter kijken naar de schoonheid van het verval in het dagelijkse leven.

Hains was op een bepaalde manier ook een pop-art kunstenaar, die lucifersdoosjes vergrootte, en bonbons. Daarin was hij zeker niet de enige, maar bij hem zat er altijd een zeker subtiele humor in verstopt die het extra leuk maakte. Als je eenmaal oog kreeg voor de manier van kijken van Hains ging je vanzelf zijn hele oeuvre wat beter bekijken, althans zo verging het mij. En dan blijkt dat het zeer gevarieerde oeuvre van de man bij elkaar gehouden wordt door die bijzondere manier van kijken.

Galerie Max Hetzler, met vestigingen in Berlijn en Parijs, gaf samen met Holzwarth Publications een schitterende tweetalige (Frans en Engels) monografie van Hains uit waarin alle aspecten van zijn kunst uitgebreid aan bod komen, ook zijn filmische experimenten. Taal en toeval spelen een grote rol in zijn werk, en de fotografie werd steeds vaker zijn belangrijkste medium. Zo legde hij met de camera later een hele reeks “pavement sculptures” oftewel stoepbeelden vast – zaken die hij op trottoirs tegenkwam en die hij als een potentieel beeldhouwwerk zag. Ook hier ging het weer om de bijzondere manier van kijken van Hains, die zo gewone zaken tot kunst kon verheffen.

Het boek geeft een goed inzicht in de vele andere aspecten van Hains’ kunst, en dat is een wereld die rijker is dan je op het eerste gezicht zou denken. Hains was een bijzonder goede en intense kijker, en hij verwacht van jou als toeschouwer niet minder. Het loont de moeite!

• Raymond Hains – ed Jean-Marie Gallais – Holzwarth Publications – ISBN 9783935567824
• Bestel het boek hier bij een bekende webwinkel: Raymond Hains