
het genie saul steinberg
Het genie van Saul Steinberg proberen aan te tonen is niet echt ondoenlijk, maar wel lastig. Zijn tekeningen zien er namelijk meestal bedrieglijk eenvoudig uit, en ze hebben ook vaak wat weg van cartoons, dus er kan om gelachen worden. Dat betekent voor veel mensen helaas dat je het dan ook niet serieus hoeft te nemen.
Toch loont het de moeite serieus naar een paar van Steinberg’s werken te kijken. De tekening hierboven stond op de cover van The New Yorker, en je ziet een man en een vrouw die op het eerste oog in dezelfde wereld leven. Optisch is dat wel zo, maar als we beter kijken zien we dat de twee elkaar nooit echt zullen ontmoeten. Een tekening die je langdurig aan het denken kan zetten.
Hier rechts zie je een verzameling typografische vullijnen, die vroeger werden gebruikt om stukken tekst van elkaar te scheiden. Steinberg zet er voor ons de plattelandsgeluiden bij die hij erin hoorde, en als je deze pagina uit The New Yorker een keer goed bestudeerd hebt zul je zo’n lijn nooit meer kunnen zien zonder er geluid bij te horen. Steinberg verandert dus met één simpele pagina de manier waarop je in het vervolg naar een simpele scheidslijn kijkt.
We laten verder nog een paar omslagen zien van The New Yorker, waar we de kop vanaf geknipt hebben, zodat je je kunt concentreren op de tekening. Je kunt zo overigens ook mooi zien waarom The New Yorker zo’n geweldig blad is, want ik ken geen ander tijdschrift dat ooit zulke tekeningen op de voorkant heeft geplaatst. Maar dit terzijde.
Je ziet een man die zich voor een scheerspiegel staat te scheren, de inhoud van een zak of een tas als stilleven, en dan: een pen getekend met een pen, een potlood getekend met een potlood, een penseel geschilderd met een penseel. Kan het simpeler? Kan het mooier?
Dan volgt nog een impressie van de straten en stoepen van New York en tenslotte vind je een stilleven, dat je toch wat beter gaat bekijken als je ons stukje over Steinberg’s stillevens hebt gelezen.