susi + ueli berger
kunst bij gebouwen en in de openbare ruimte
1968-2008

De grafisch ontwerper en ontwerper Susi Berger-Wyss (1938-2019 en de kunstenaar en ontwerper Ueli Berger (1937-2008 hebben individueel en gezamenlijk een enorm en veelzijdig oeuvre achtergelaten – onder veel meer grafiek, schilderijen, beelden en klassiek geworden meubels.

Maar de twee zijn vooral bekend geworden in Zwitserland door de kunst die ze aan de openbare ruimte hebben toegevoegd, en aan gebouwen. Ruim 150 ontwerpen, waarvan er zeventig gerealiseerd werden in vijftig jaar tijd. Er is nu een boek verschenen van ruim driehonderd pagina’s die een ruim beeld geven van juist dat werk, en je valt van de ene verbazing in de andere.

Want de Bergers maakten niet alleen vrij conventionele buitenkunst, zoals een felgekleurde speelpiramide, maar vooral hun gevoel voor humor valt op – je hebt vaak het idee dat Wim T Schippers net zo goed de bedenker had kunnen zijn van veel van hun projecten, zoals de met gras begroeide auto, die helaas maar één keer werd uitgevoerd. Die had ik graag in elke stad willen zien opduiken.

Het boek is niet alleen een goudmijn aan verrassende beelden, maar ook aan teksten, want bij elk project vind je uitgebreide informatie – over alles is nagedacht, elk detail is doordacht en je krijgt met elk project dat je bestudeert meer bewondering voor deze twee buitenkunstenaars. Dit boek zou verplichte kost moeten zijn op elke academie waar je wordt opgeleid om kunst in de openbare ruimte te maken, vooral ook om te benadrukken dat humor en kwaliteit samen kunnen gaan.

Een boek om eindeloos in te blijven bladeren en lezen en je te blijven verbazen.

Susi+Ueli Berger – Kunst am Bau und im öffentlichen Raum 1968-2008 – Scheidegger & Spiess – € 48.-

De gras-volkswagen zorgde in 1978 in Bern voor het nodige opzien. Ueli Berger wou eigenlijk vanaf 1973 auto’s die rijp waren voor de sloop met gras beplanten en in verschillende steden op parkeerplaatsen neerzetten. Uiteindelijk werd het idee eenmalig verwezenlijkt voor het vierdaagse “Feest voor het leven” van het World Wide Fund for Nature in Bern.

Fossilisatie, 1982-1982, Middelbare school, Ittigen, twee zuilen, vier boekobjecten, Beton © Nalatenschap U+S Berger. Her en der in de school kun je nog een paar betonnen boeken vinden, die schijnbaar achteloos zijn achtergelaten. Een dragende zuil rust op een sokkel van betonnen boeken, een losstaande zuil van boeken staan midden in de entreehal van de school.

Melkkannen met uitgelopen melk, fotografische enscenering van Roland Goy © Roland Goy Dit project ontstond als onderdeel van het door Ueli Berger in 1979 ontwikkelde kunstconcept voor het stationsplein van Bern. Deze “hommage aan het melksteegje” verwijst naar de geschiedenis van de plek – tussen het ziekenhuis en het station bevond zich het voormalige overslagpunt voor de stedelijke melkbezorging.

Ladder naar de hemel, 1985, Openluchttentoonstelling Schloss, Schlösser, Luftschlösser (18.8-22.9.1985), Lenzburg (AG), ca. 50 spiegels, op bestaande traptreden gemonteerd, elk 8 x 50 cm © Nalatenschap U+S Berger.