Kunstenaars die in de marge hebben gewerkt zijn soms bijzonder interessant. Jacob Lawrence is een van de bekendste African-Americxan kunstenaars van de vorige eeuw. Het is tekenend dat hij hier in Europa nauwelijks een belletje doet rinkelen, terwijl zijn schilderijen bijzonder genoeg zijn voor een wereldwijde bekendheid.

Lawrence is niet alleen als kunstenaar interessant, maar ook als zwarte Amerikaan die op een kritische manier de wereld inkeek. Als kunstenaar is hij interessant omdat hij weliswaar meestal figuratief schilderde, maar hij de invloed van de abstracte, kubistische kunst duidelijk voelbaar in zijn kunst door liet werken. Bovendien heb je regelmatig het gevoel dat je hier jazz bij moet draaien. Het swingt. Swingend kubisme.

Lawrence was een stadsmens, die vanuit het New Yorkse Harlem opereerde, en ook dat voel je in zijn werk, zelfs als hij een serie maakt over het racisme in het Diepe Zuiden van de Verenigde Staten. Harlem was altijd al een broeiplaats voor kunstenaars, dichters, muzikanten en activisten, en dat bruisende samenspel en die onderlinge beïnvloeding zie je ook in de schilderijen van Lawrence terug.

Het sterke van Lawrence is dat hij niet alleen een verhalenverteller en chroniqueur van zijn tijd was (al was hij dat zeker ook, en is dat een van de sterke kanten van zijn werk), maar dat hij ook sterke beelden maakte, die een onuitwisbare indruk maken.

In Painting Harlem Modern krijg je een uitgebreid visueel overzicht van de lange, productieve loopbaan van Jacob Lawrence, met een zeer uitgebreid en boeiend achtergrondverhaal, waardoor deze kunstenaar, die voor ons Europeanen misschien marginaal was, echt tot leven komt. En meer dan dat, want je krijgt ook een beeld van het bruisende artistieke leven in Harlem, en een inkijkje in het leven van een kritische, energieke, krachtige Afrikaanse Amerikaan.

• Patricia Hills – Painting Harlem Modern – The Art of Jacob Lawrence – University of California Press – ISBN 978-0-520-25241-7