S AM No 11 is de elfde uitgave van het Zwitserse Architectuurmuseum in Bazel. Het omslag van wat een groot formaat tijdschrift lijkt is wat rommelig, maar binnen is het een voorbeeldige catalogus van een buitengewoon interessante tentoonstelling rond uitkijktorens in de breedste zin des woords.

Het begint met een korte geïllustreerede geschiedenis van de uitkijktoren, en vervolgens worden er wat verbazingwekkende voorbeelden gegeven van hedendaagse uitkijkposten – niet alleen torens maar ook platforms en andere architectonische wondertjes.

Want dat is het verbazingwekkende als je dit boek doorbladert – architecten blijken bij de opdracht om een uitkijkpost te maken werkelijk helemaal los te kunnen gaan – er worden de meest opzienbarende en schitterende constructies bedacht en gemaakt, waar je werkelijk met open mond naar staat te kijken.

Daar komt dan nog eens bij dat ze vaak op onwaarschijnlijke plekken geplaatst moesten worden en aan zware technische eisen moesten voldoen, wat de uitdaging nog een extra dimensie gaf.

Wat het voor mij dan nog eens extra intrigerend maakt is het feit dat ik serieus last van hoogtevrees heb, en dat ik hier alleen maar naar kan kijken, en dat ik in geen van deze torens ooit een voet zal zetten, maar dat ik er desalniettemin met grote bewondering naar kijk.

En ik kan me heel goed voorstellen dat, als je geen last hebt van hoogtevrees, dit geweldige constructies zijn om te gaan bezoeken, en vooral om er in te gaan, en ze te beklimmen.

De uitkijktoren levert in ieder geval, dat bewijst deze tentoonstelling en dit boek met een groot aantal schitterende voorbeelden, verrassende en verbazingwekkende architectuur op.

• S AM No 11 – Luginsland – Lookout – Schweizerisches Architekturmuseum Basel – Christoph Merian Verlag – ISBN 978-3-85616-633-5

Het Olympisch Park in Londen, 2012, Orbit, Anish Kapoor Studio, Cecil Balmond