de schepping van melle
Melle Oldeboerrigter werd als kunstenaar bekend onder de naam Melle. Hij werd nooit echt heel bekend bij het grote publiek, maar onder kunstenaars werd hij geroemd. Een aantal figuratieve kunstenaars als Wout Muller en Mathijs Röling zijn duidelijk schatplichtig aan Melle, die zelf zijn inspiratie voor een deel opdeed bij Jeroen Bosch.
Melle was een schilder die zich niets aantrok van een publiek, of van wat maatschappelijk aanvaardbaar was. Op zijn schilderijen zijn dan ook overal geslachtsdelen te vinden. Zelfs dieren lopen bij hem met duidelijk menselijke erecties rond. Dat maakte het werk meteen wat lastig verkoopbaar. Daarbij zijn veel van zijn schilderijen, in navolging van Bosch, op zijn zachtst gezegd wat chaotisch. Dat heeft dan weer het voordeel dat je lang naar zo’n schilderij kunt kijken, omdat er zoveel details in verborgen zitten dat je steeds weer wat nieuws kunt ontdekken. Gevoel voor humor kan hem daarbij ook niet ontzegd worden. Het was hem duidelijk niet alleen om het schokeffect te doen.
De ondertitel van het boek De schepping van Melle dat Bram Kempers schreef is “Visionair realist in de wereld van de moderne kunst”. Dat is een fraaie samenvatting van een oeuvre dat niet zo gemakkelijk ergens is onder te brengen. Surrealistisch zou je het ook kunnen noemen. Verbazingwekkend is het in ieder geval zeker, en het boek staat vol met reproducties van zijn werk waar je niet snel op uitgekeken bent. Kijk bijvoorbeeld eens naar het eerste fragment dat je hier rechts ziet. Het is een klein stukje van het schilderij Toerisme uit 1970. Je ziet ongeveer een tiende van het hele schilderij (dat in zijn geheel 100 bij 150 cm groot is). Alleen in dit ene stukje zitten al zo veel details verborgen dat je er heel lang naar kunt kijken. Voor het hele schilderij kun je rustig een paar uur uittrekken.
En dan is het wel handig als je het werk in een boek bij de hand hebt. In “De schepping van Melle” is relatief veel aandacht voor de donkere beginperiode van Melle, terwijl de jaren zestig en zeventig, waarin hij zijn mooiste en uitbundigste werk maakte zeer ruim vertegenwoordigd zijn. Dat maakt het boek tot een bijzondere schatkist. Hoewel Melle eigenlijk in geen enkele stroming is onder te brengen wordt hij tegenwoordig wel degelijk ook in museumland op waarde geschat. Als je het boek doorkijkt begrijp je ook waarom collegakunstenaars zo enthousiast zijn – de ongebreidelde fantasie, de ongeremde creativiteit en de subtiele humor zijn op den duur onweerstaanbaar.
