Fotograaf Gianni Berengo Gardin maakte foto’s in en rond het atelier van de Italiaanse kunstenaar Giorgio Morandi. Morandi is een kuntenaarskunstenaar, die zijn hele leven bijna alleen flesjes en potjes geschilderd heeft, in sobere en bedrieglijk eenvoudige stillevens. Zijn schilderijen stralen een enorme rust en warmte uit, en fotograaf Gardin is in zijn atelier op zoek gegaan naar het geheim van Morandi. Hier eerst een schilderij van Morandi, om je een idee te geven:

Of Gardin het geheim van Morandi weet te ontsluieren, dat weet ik niet, maar hij maakte wel een zeer intrigerende serie zwartwitfoto’s die zich helemaal concentreren op de soberheid en de kaalheid van Morandi’s atelier. En dan blijkt elk detail in zo’n atelier betekenis te krijgen. De kringen op de tafel, de papiertjes die aan de muur geprikt zijn, de doosjes die her en der staan, de hoed naast het bed, het horloge dat op een spijker aan de muur hangt – ze zijn door Morandi nooit geschilderd, maar ze passen perfect in de sfeer die hij in zijn schilderijen weet op te roepen. Een sfeer van stilte en rust, waarin elk detail ertoe doet.

Het bijzondere van het boek waar die foto’s in verzameld zijn vind ik dat je er in blijft bladeren, en dat je nog meer van de schilderijen van Morandi gaat houden als je een tijdje zo intiem in zijn atelier rond hebt kunnen dwalen. Op het eerste gezicht vond ik het jammer dat de foto’s zwartwit zijn, omdat ik bij Morandi juist ook de kleur en de warmte zo waardeerde, maar het boek geeft, juist door het kale zwartwit, een goede blik op de essentie van Morandi. Je begrijpt nog beter waar het hem om te doen was als kunstenaar.

Als je al hield van de schilderijen van Morandi is dit boek een absolute aanrader, maar als je dat werk nog niet kende werkt het boek stimulerend – je gaat, als je deze foto’s hebt bekeken, beslist op zoek naar de kunst van de man wiens atelier hier zo intiem geportretteerd wordt.

• Gianni Berengo Gardin – Giorgio Morandi’s Studio – Charta – ISBN 978-88-8158-720-9 – distributie Nilsson & Lamm