Het boek Malerei der Anordnungen van Ingo Nussbaumer ziet er op het eerste oog helemaal niet aantrekkelijk uit. Toch heb ik er uren gefascineerd in zitten kijken en lezen (maar vooral kijken), want Nussbaumer maakt om te beginnen al kunst die intrigerender is dan je op het eerste gezicht zou denken, dit boek is bovendien een boek vol verrassingen dat zijn werk nog eens extra fascinerend en interessant maakt.

Mondriaan is er verantwoordelijk voor dat de schaduw uit de abstracte kunst verdween. Het lijkt er sterk op dat Nussbaumer de schaduw weer in volle glorie terug heeft weten te brengen in de abstracte kunst. Dat levert heel subtiele taferelen op waarbij je als kijker continu op het verkeerde been wordt gezet, want hoewel het hier om abstracte kunst gaat ga je, juist door die schaduwen, perspectief en diepte zien, en ruimtes vermoeden.

Ik kan hier alleen een paar voorbeelden laten zien van schilderijen van Nussbaumer, maar de aantrekkingskracht van het boek zit daarnaast ook in een paar bijzondere secties. Zo zit er een katern in het boek van dunner, bijna doorzichtig papier dat kleiner is van formaat dan de rest van het boek. Op de pagina’s van dat katern zijn lijnen gedrukt, in verschillende kleuren. Doordat het papier licht doorschijnend is gaan de druksels met elkaar een spel spelen, waardoor het hele katern één levend klein kunstwerk wordt. Heel bijzonder.

Verder zitten er vrij veel “verstopte” pagina’s in het boek, pagina’s die je eerst moet uitklappen om de kunstwerken daarna pas over dubbele pagina’s in volle glorie te kunnen zien, in perfecte reproductie. Kleine cadeautjes die je door het hele boek heen af en toe mag uitpakken. Zo voelt dat een beetje. En juist op die grotere formaten zie je hoeveel er te zien is op een schilderij van Nussbaumer. Dit is kunst waar je niet snel op uitgekeken raakt.

Het boek is als boek bovendien, dat zal duidelijk zijn, een juweeltje. Een absolute aanrader.

• Ingo Nussbaumer – Malerei der Anordnungen – Verlag für Moderne Kunst Nürnberg – ISBN 978-3869-840468