Er is bij uitgeverij De Buitenkant een opmerkelijk boek verschenen over een tot dusver onbekend gebleven vormgever, waarin zijn hele oeuvre de revue passeert. Het lijkt nog het meeste op een posthuum eerbetoon, want André Olgers zou, volgens het verhaal, inmiddels overleden zijn. Bij een eerste blik op het werk van Olgers overheerst de verbazing – hoe kan het dat we nog nooit van deze man gehoord hadden? Want dit werk is goed, verrassend, mooi en intrigerend.

Dan slaat de twijfel toe, zeker als we in de kleine lettertjes de naam van Joost Veerkamp tegenkomen. Want bij nadere bestudering van de vele tekeningen en projecten moeten we constateren dat het werk tot in de details de geest van Veerkamp ademt. En vervolgens moeten we tot de onontkoombare conclusie komen dat Veerkamp hier weer een meesterwerkje heeft afgeleverd – een van de mooiste mystificaties die we ooit gezien hebben. Dat Veerkamp heel goed was in het naar zijn eigen hand zetten van het werk van anderen had hij al eerder overtuigend bewezen, onder meer met een serie posters die als een pastiche op de omslagen van de boeken van Kuifje zijn te beschouwen. Hier twee voorbeelden:

De volgende stap, die Veerkamp nu met succes heeft gezet is: verzin iemand en bouw daar een compleet oeuvre omheen. Het overtuigende is dat hij daarin bijzonder ver gaat, want het gaat hier niet alleen om tekeningen en ontwerpen, maar om complete projecten (waarvan een aantal zogenaamd in de ontwerpfase zijn blijven steken als prototype – heel geraffineerd, want het verklaart waarom je op internet niets terugvindt) tot en met een cd met muziek van Olgers toe.

Als je eenmaal de conclusie hebt getrokken dat het om een mystificatie gaat waarvoor Joost Veerkamp verantwoordelijk is stapelen de aanwijzingen zich al snel op. Het is bijvoorbeeld wel héél toevallig dat Olgers ook postzegels ontworpen heeft terwijl Veerkamp juist met zijn postzegelproject grote roem verworven heeft. Kijk vooral ook eens naar de laatste postzegels in Veerkamps serie en de overeenkomsten met het werk van Olgers worden wel erg opvallend. Hier een paar van de Olgerszegels uit het boek:

Daarnaast zijn er ook subtielere aanwijzingen die in de richting van een geraffineerde mystificatie wijzen, bijvoorbeeld de tekst op het stofomslag onder de bijgevoegde cd: “no player included”…
Eerlijk gezegd maakt het dit boek nog leuker dan het toch al was, al zullen we nu onze pogingen moeten staken om een van de prachtige dozen met inhoud te pakken te krijgen die Olgers voor onder meer PTT Pakket Service zou hebben gemaakt. Want de hebzucht slaat onmiddellijk toe bij al dat moois. We zullen het, vrees ik, moeten doen met de afbeeldingen en omschrijvingen in dit schitterende, fascinerende boek.

• André Olgers – Alles Is Altijd Al Geweest – Uitgeverij De Buitenkant ISBN 90-76452-17-2

PS

En toen kwam na ruim een maand het volgende mailtje binnen:

Beste lezer,

Vanavond stuitte ik per ongeluk op een artikel over Veerkamp en Olgers op uw website, onder het kopje ‘Kunst?’. Andre Olgers was mijn zeer geliefde zwager. Het is kwetsend en shockerend dat, wat bedoeld was als een eerbetoon aan hem, nu op het internet staat als ‘een schitterende mystificatie’ door Joost Veerkamp. Andre Olgers en Joost Veerkamp waren vrienden. Na zijn dood heeft Joost Veerkamp, in samenwerking met vele anderen, tot stand gebracht dat er een doos werd samengesteld met daarin een boek en CD en nog twee kleine doosjes. Een met kaarten en zegels en een met uitnodigingen voor een fictief bal, theatervoorstelling, parkeerkaartje enz. Het laatste heeft Andre ooit lang geleden aan familie en vrienden gestuurd als nieuwjaarswens. Daarna heeft Joost het concept geleend om zegels in te versturen. (Wat Andre wel leuk vond). Voorin de ‘Ultimate collection’-doos bevindt zich een poster: Island Nights. Deze poster is wel van Joost Veerkamp. Overige inhoud van boek, doosjes en CD zijn van Andre Olgers.
Dat er op het internet niets te vinden is verbaast mij zeer. Kijkt u eens onder: Andre Olgers.
Ik ken Moors magazine niet. Ik weet niet of het werkelijk een magazine is of alleen een website. Maar ik zou in elk geval graag zien dat u een rectificatie plaatst.
Het idee dat er ook maar iemand is die denkt dat mijn zwager niet bestaan heeft doet veel pijn en ik wil er niet aan denken wat het zijn vrouw (mijn zus) en twee kinderen aandoet als zij per ongeluk op uw website stuiten.

Met vriendelijke groet,
Joke Hak

(20 juli 2007)
 

Mijn antwoord:

Beste Joke,

Als ik Andre Olgers intik op Google vind ik alleen stukjes over het boek. Ik ben al maanden bezig om iets te vinden van wat daaraan voorafging en vind niets, maar dan ook helemaal niets. De prachtige dingen die hij gemaakt heeft voor de PTT zou je tweedehands moeten kunnen vinden – niets! En dat geldt voor alles wat er in het boek genoemd wordt.
Ik kreeg van de uitgever een recensie-exemplaar, en heb de link naar mijn stukje naar hem gestuurd. Daar kreeg ik geen reactie op.
Ik zal je brief bij het stukje plaatsen, dan kan de lezer zelf zijn conclusies trekken. “Kwetsend en shockerend” zijn overigens niet bepaald kwalificaties waar ik me in kan vinden.

Met vriendelijke groet,
Holly Moors

(21 juli 2007)
 

De genealogie

Geachte heer Moors,

André Olgers…..blijkens een van de talloze genealogische pagina’s op Internet, namelijk
http://home-3.worldonline.nl/~olgers/genealo3.htm#VIIIas , heeft er inderdaad iemand van die naam bestaan, had hij een reclamebureau, is hij inderdaad in 1953 geboren en in 2005 op La Palma overleden, en was hij inderdaad getrouwd met een meisje Hak.

VIIIas. (van VIIaa) ANDREAS CHRISTIANUS MARIA OLGERS [97], ‘DRÉ’, geb. SANTPOORT 25 dec. 1953, ged. (r.k.), RECLAMEBUREAU, overl./begr. LA PALMA, SPANJE/BLOEMENDAAL 21 maart/1 april 2005, tr. [24] THEODORA MARIA HAK [98], ‘DORIEN’, geb. HAARLEM 22 juni 1951.

Uit dit huwelijk:
1. MINJON [99], geb. HAARLEM 24 juli 1987.
2. DORUS [100], geb. HAARLEM 13 sept. 1988.

Dus ofwel de mystificatie is nog vernuftiger dan u al dacht (heel gedoe om zo’n genealogische pagina in elkaar te zetten), of het is misschien toch wel echt…..

met vriendelijke groet,

Hans Futselaar

(23 juli 2007)

Reactie van een drukker

Beste Holly,

Soms zet jij (ongewild) mensen aan het werk! Het stukje over Andre Olgers intrigeerde mij. Al heel snel ben ik meer te weten gekomen over deze voor jou ‘denkbeeldige’ persoon. Ik stuitte in het nazoeken op een naam die ik beroepshalve zeer goed ken. En na hem een mailtje gestuurd te hebben o.a. over Andre Olgers, ontving ik vandaag een mailtje terug. Ik zal hier een deel van deze mail bijplakken, zodat je zelf kan lezen hoe de vork in elkaar steekt.

Ik kan je verzekeren dat Andre Olgers werkelijk bestaan heeft.
Wij hebben tot zijn overlijden nauw met hem samen gewerkt.
Op zijn begrafenis is door Joost Veerkamp geroepen dat Andre’s plek in ontwerpend nederland zeker gesteld moest worden.
Meestal gebeurt daarna niets, maar in dit geval hebben een aantal naast betrokkenen werkelijk een mooi boek en bijbehorende expositie gemaakt. Deze expo heeft gehangen in het Kunstcentrum Haarlem in september 2006 en zal in september 2007 hier in de drukkerij hangen. Ik probeer de tentoonstelling te laten reizen door Nederland, maar tot op heden heb ik nog geen afspraken daartoe kunnen afronden.
Als je mij je adresgegevens mailt, zorg ik dat je een uitnodiging voor de
opening ontvangt. Dan kunnen wij elke twijfel de kop indrukken.

De drukkerij waarover gesproken wordt, is zeer bekend in ‘beeldende kunst wereld’. Zij doen veel voor het Frans Hals museum en maken prachtige grafische producten (wat jou zeer zal aanspreken). Mocht je interesse hebben waar het allemaal om gaat, hier de link naar hun
site: http://www.lenoirschuring.com/

Ik hoop je een eind op weg geholpen te hebben,
Met vriendelijke groeten
Wim Winters

(24 juli 2007)

Tenslotte

Hier rest mij niets anders dan diep door het stof gaan, want ik heb hier uiteraard enorm geblunderd, onder meer door de grote verwantschap tussen het werk van Veerkamp en Olgers. En door het toch wel merkwaardige feit dat je nergens tweedehands een van die fraaie dingen kunt krijgen die Olgers gemaakt heeft. Want mijn nieuwsgierigheid naar dat werk is nog steeds even groot.

(24 juli 2007)