de relikwieënbuste van een heilige
In het Roselius-Huis in Bremen hangen onder meer een paar fraaie schilderijen van Cranach, maar mijn aandacht werd vooral getrokken door deze buste van een heilige. Om verschillende redenen. Ik stond haar te fotograferen toen de man die even daarvoor nog als suppoost bij de ingang zat woest voor me stond: “Wischen! Wischen mussen Sie die photos!”
Ga zo iemand dan nog maar eens rustig uitleggen waarom ik die foto nou eigenlijk precies wou maken. Mijn primaire reactie was om de hakken tegen elkaar te klakken en “Jawohl, Hehr Obersturmbahnführer” terug te brallen, maar wees gerust, ik hield mijn fatsoen en heb braaf en rustig de foto’s gewist. Jammer, want nu kan ik hier niet laten zien hoe deze heilige uit de veertiende eeuw (misschien de heilige Appolonia) in dat bescheiden museum in een vierkante glazen kast staat opgesteld, en hoe er achter haar een moderne video-installatie draaide met een semi-pornofilm, wat een tamelijk absurd effect had. Die vervreemdende combinatie wou ik op foto vastleggen.
Want het beeld van de heilige Appolonia (laten we haar toch maar een naam geven) heeft een serene uitstraling die absoluut niet bij het hijgerige van moderne videobeelden past, vooral niet als je inzoomt op haar gezicht. Het houten beeld, dat uit de veertiende eeuw stamt, is vroeger beschilderd geweest, en op een merkwaardige manier maakt juist het feit dat ze een deel van haar verflaag is kwijtgeraakt haar nog mooier.
Niets kan haar deren. Al eeuwen lang heeft dit houten beeld alles en iedereen getrotseerd. Het relikwie dat in haar hoofd verborgen zat is al lang geleden verdwenen, net als het deksel dat de opening afdekte waarin dat relikwie verborgen zat, maar de onbekende beeldhouwer heeft een portret gemaakt van een eeuwige schoonheid, dat een volstrekt tijdloze rust en sereniteit uitstraalt.
Gelukkig had haar agressieve bewaker een mooi boekje over haar te koop, zodat ik haar in al haar eeuwige schoonheid toch nog hier kan laten zien.