De Nederlandse, al een gemiddeld mensenleven in Amerika wonende dichter Leo Vroman werd 95, en ter gelegenheid van die verjaardag werd er een tentoonstelling met zijn tekenwerk gemaakt in de Amsterdamse Galerie Weesperzijde. Want Vroman was niet alleen een groot dichter en gerenommeerd wetenschapper maar ook tekenaar. Gelukkig zijn ook de krabbels die hij maakte voor zijn vrouw Tineke hier te zien, naast computertekeningen, cartoons, strips, tekeningen uit zijn kampdagboek, zelfportretten en de tekeningen die hij onderweg naar zijn werk maakte in de subway van New York.

Het boek dat bij de tentoonstelling verscheen is misschien wel het mooiste boek dat in Nederland uitkwam dit jaar. Het bevat naast al die tekeningen ook een aantal prachtige foto’s van Vroman en zijn vrouw en een aantal goed gekozen teksten. Daarnaast bevat het boek nog wat subtiele verrassingen. Zo zijn er twee papierdiktes gebruikt – 150 grams en 80 grams. 80 grams is een normale dikte voor een boek, maar hier lijkt het, tussen de pagina’s van het stevige 150 grams papier, flinterdun, en werken die sporadische dunnere pagina’s net als de vederlichte maar zwaar ontroerende zinnen die Vroman regelmatig in zijn gedichten vlecht.

Je gaat er voorzichtiger, oplettender door lezen. En je moet soms goed kijken bij die tekeningen, want het zijn vaak, zoals een medereizigster in de metro, die stil naast een tekenende Vroman had gezeten opmerkte, ingenieuze collages van ideeën. Vroman geeft in het boek nog een mooi voorbeeld van zo’n subway-criticus. Vroman: “Ik teken bijna altijd als ik in de subway zit. Lezen vind ik een beetje saai en vermoeiend, tekenen gaat me makkelijker af. Bovendien is me gebleken dat de mensen er aardig van worden. Zelfs van die opgeschoten teenagers die anders nogal eens op de banken springen en agressief worden. Wanneer die me zien tekenen, roepen ze “Hey man, check this out”, en als ze dat gedaan hebben zeggen ze “Man you’re good, this is cool“”.
Als je de subwaytekeningen hebt bekeken begrijp je precies wat die jochies bedoelden.

De balpentekeningen en potloodtekeningen van Vroman zijn te subtiel van grijstinten om hier goed te laten zien, daar moet je toch echt dit voortreffelijk gedrukte, lekker in de hand liggende hardcover boek voor aanschaffen. Dat is zeer aan te raden, want Vroman maakt plaats- en tijdloze kunst, met soms surrealistische trekjes, maar je kunt vooral een blik werpen in de creatieve wereld van Leo Vroman, de hoogstpersoonlijke, intrigerende ideeënwereld van een groot dichter die ook een inspirerend tekenaar blijkt te zijn. En het boek is een liefdevol gemaakt prachtigmooi eerbetoon aan de tekenaar Leo Vroman waar ik heel erg blij van werd. Net als zijn gedichten: ontroerend en tegelijkertijd een glimlach oproepend.

• Leo Vroman Tekenaar – Uitgeverij Weesperzijde – ISBN 978-94-90647-01-8/NUR 646