Het Hortus Festival draait dit jaar om de muze Misia, in het Parijs van zo’n honderd jaar geleden. Het fin de siècle was een buitengewoon interessante, bruisende periode waarin niet alleen de muziek veranderde, maar ook de beeldende kunst. Het was de tijd waarin de moderne kunst geboren werd, met impressionisme en vlagen abstracte kunst zinderend in de lucht.

Ook in de muziek kun je die sfeer proeven – de jazz uit die periode zou je met enige fantasie abstract kunnen noemen, en de klassieke muziek zat al vol impressionistische elementen. Ik weet niet of ik naar een avond met twee harpistes zou zijn gegaan als ik niet geweten had dat ze muziek van Debussy, Ravel en Poulenc uit die bruisende tijd zouden spelen.

Eva Tebbe en Ekaterina Levental vormen samen het duo Bilitis, en ze zorgden voor meer dan één verrassing op deze bijzondere avond. Naast een paar composities voor twee harpen werden er ook stukken gebracht voor harp en sopraan, en na de pauze zelfs een stuk dat speciaal voor dit festival geschreven werd door Eef van Breen, voor harp en loop-station. Een stuk dat prachtig aansloot bij de rest van het repertoire van deze avond.

Om met de laatste compositie van de avond te beginnen – Maurice Ravel schreef een stuk in opdracht van de firma Erard, die zojuist een harp had geïntroduceerd met een ingenieus voetpedalensysteem, waardoor elke snaar drie tonen kon voortbrengen, terwijl de harpspeler zijn handen vrij hield om gewoon te spelen. In die compositie van Ravel worden alle mogelijkheden die deze nieuwe harp bood uitgebuit. De dames speelden overigens op originele Erard-harpen, waarvan de jongste tachtig jaar oud was. Een van de harpen was ooit van Rosa Spier, een andere was in bruikleen van Edward Witsenburg.

De compositie Coco (een ode aan Coco Chanel) van Eef van Breen sloot mooi aan op die compositie van Ravel, want hij wist nog meer mogelijkheden van deze harp tevoorschijn te toveren dan Ravel waarschijnlijk ooit voor mogelijk had gehouden. De harp als ritme-instrument, maar ook met een “slide”-mogelijkheid. Rechts onderaan kun je naar een opname van deze wereldpremiëre kijken en luisteren, opgenomen met een simpele fotocamera, maar wel een indruk gevend van deze fraaie en spannende compositie. Mocht je denken dat de harp een suf muziekinstrument is: zeker kijken!

Eva Tebbe arrangeerde een aantal composities en droeg onder meer ook de licht erotische gedichten voor die bij de Six Epigraphes Antiques van Debussy hoorden, en Ekaterina Levental bleek even later over een krachtige sopraan te bezitten, terwijl ze nog later een prachtig mooi intiem stuk van de te onbekende Germaine Tailleferre speelde.

Het duo Bilitis zorgde zo voor een gevarieerde avond vol aangename verrassingen die perfect de opwindende sfeer van de eeuwwisseling van honderd jaar geleden wist te pakken, een sfeer van vernieuwing, van frisse ideeën, met impressionistische, poëtische muziek. Een mooie avond!

• Hortus Festival