Blues is een gemoedstoestand die betekent dat je down bent, depressief of op zijn minst een beetje somber. De muziekstijl die we aanduiden als blues laat dat meestal ook wel doorklinken – de melancholie heeft de overhand, zullen we maar zeggen. Dat geldt in veel mindere mate voor de variant die bekend staat als Hokum Blues, die vooral vrolijk en licht klinkt, met vaak nogal dubbelzinnige liedjes. Het is een beetje het onfatsoenlijke broertje van de echte blues, zou je kunnen zeggen, maar ik heb er altijd wel een zwak voor gehad, vooral ook omdat een aantal van de Hokum Blues-artiesten gewoon heel erg goed waren. Luister maar eens naar het fenomenale gitaarspel van Blind Blake in Too Tight Blues No 2.

The Rough Guide to Hokum Blues is de perfecte introductie tot het genre, en als je net als ik meteen in de lach schiet bij het eerste nummer op deze voortreffelijke compilatie, de Cigarette Blues van Bo Carter, waarin Carter niet alleen vraagt om zijn sigaret op te roken (de hele nacht) tot de as valt, maar daarbij ook nog een mooie omschrijving van die sigaret geeft:

En als je dacht dat alleen de mannen dubbelzinnige liedjes zongen in die tijd (we hebben het hier over de late jaren twintig, begin jaren dertig van de vorige eeuw) moet je beslist eens naar Bessie Smith luisteren, want dubbelzinnig is in haar geval bijna een understatement. Het nummer heet weliswaar Need a Little Sugar in my Bowl, maar ze laat er geen enkel misverstand over bestaan wat daar nu precies mee bedoeld wordt:

Dan is Blind Boy Fuller met zijn Truckin’ My Blues Away bijna een wonder der beschaving te noemen. Bijna elk nummer op deze compilatie van vijf kwartier heeft wel een dubbelzinnige tekst, en als je dat leuk vindt krijg je halverwege al zo’n beetje de slappe lach, want de inventiviteit is ongelofelijk. De kracht van suggestie, zullen we maar zeggen, en het geheim van het woordspel. Heerlijk.

• The Rough Guide to Hokum Blues – Reborn and Remastered – RGNET1374CD – distr Music & Words
• Bestel de cd hier bij een bekende webwinkel: Hokum Blues