Nummer zeven van de cd Klinkende Nijverheid begint met een doordringend geluid dat nog het meeste aan een hevige tandartsboor doet denken. Niet bepaald geluid dat je met “muziek” zou associëren. In het daaropvolgende halve uur hoor je in “productieketen grondstoffen”, een geluidscompositie die sterke ritmische elementen combineert met allerlei basisgeluiden uit de fabricagehal en de spuitafdeling van fabrieken, wel degelijk muziek. En dat geldt ook voor de andere opnames op deze opmerkelijke cd van Phons Bakx, die ons al eerder wist te verrassen met de op een andere manier primaire muziek van de mondharp.

Hier hoor je onder meer een kwartier lang de ritmes van vier verschillende bemalingspompen, of een heistelling  die betonnen funderingsplaten met een hydraulische hamer de grond inramt, inclusief de weerkaatsingen tegen de omliggende gebouwen. Of een betonpomp, een boekrdrukpers die naamkaartjes drukt, stratenmakers die tikkend hun werk doen, een roterende scheepsmotor en timmerwerk op straat.

Een gevarieerde verzameling oergeluiden van deze tijd, die door veel mensen in het dagelijks leven wellicht als irritant worden ervaren, maar die hier geïsoleerd als muziek gaan klinken. Veel primairder dan dit kan bijna niet, lijkt mij. Basisritmes die gedicteerd worden door de machine of het werk, en die met alle beijgeluiden een fascinerend stukje moderne muziek opleveren waar je gebiologeerd naar kunt zitten luisteren. Magnifiek.

• Klinkende Nijverheid – karakteristieke geluiden uit de bouwnijverheid, de grafische wereld en de machine-industrie –  Paramuziek CD 3 – Stichting Antropodium