Mick Ryan werd door de schrijver Ultan Cowley benaderd omdat hij wat muziek wou bij zijn geïllustreerde lezing over de Navigators, ook wel Navvies, de mannen die in Groot-Brittannië kanalen groeven en wegen en spoorwegen aanlegden. Zwaar werk, en altijd onderweg. De liedjes die Ryan schreef groeiden uiteindelijk uit tot wat hij zelf een muzikaal drama noemt, maar je zou het net zo goed, net als The Transports, Peter Bellamy’s folkopera over de grote gedwongen volksverhuizing naar Australië, een folkopera kunnen noemen.

Ook bij Ryan blijkt de kracht van een goed liedje, en zeker de kracht van een hele reeks goede liedjes, waarin alle aspecten van het leven van de Navvies en hun families aan de orde komen, tot en met de kwalijke rol van de kerk, de uitbuiting en de alcoholproblematiek. En dan was er ook nog de wrijving tussen Ieren, Schotten en Engelsen, het ongewoon zware werk en het leven van de vrouwen en kinderen van al die mannen die zich kapotwerkten. Want er werden met de hand tunnels gegraven, bruggen gebouwd, kanalen gegraven en dammen gebouwd. Een ongewoon zwaar en hard leven dus.

Op de twee cd’s van The Navvy’s Wife wordt het verhaal van de Navvies en hun vrouwen verteld op een aangrijpende en vaak ontroerende manier. Maar je wordt ook met terugwerkende kracht boos, omdat die mensen eigenlijk nu pas de erkenning krijgen die ze al veel eerder verdiend hadden. Ryan gebruikt bij een paar van zijn teksten traditionele melodieën, de rest schreef hij zelf, en de folkopera wordt hier perfect uitgevoerd door een band met Ryan zelf als zanger en verteller, Jackie Oates zingt en bespeelt fiddle en shruti, Paul Downes zingt ook, speelt gitaar, mandocello, mandoline en banjo, Judy Dunlop en Heather Bradford zingen en Roger Watson zingt en bespeelt de melodeon en de concertina. Net zo indrukwekkend als The Transports, wat mij betreft, een bijzonder stuk geschiedschrijving, gevat in een muzikaal verhaal dat indruk maakt.