De Mauthausenliederen van Kambanellis (tekst) en Theodorakis (muziek) zijn in Nederland bekend geworden in de uitvoering waarmee Liesbeth List in een ver verleden een reputatie als serieus zangeres vestigde. Ik was toen niet helemaal overtuigd en vond List wat te theatraal. Daarom was ik heel benieuwd naar de nieuwe uitvoering van de vier liederen door het Paalman Cuypers Ensemble, met de onvolprezen Wilma Paalman als zangeres.

Het ensemble lijkt in eerste instantie wat naar de andere kant door te slaan – waar List wat al te dramatisch zingt, lijkt Paalman zo nadrukkelijk voor een kale benadering te kiezen dat het resultaat in eerste instantie wat vlak overkomt. Toch is het zo dat bij nadere beluistering juist die kale aanpak ervoor zorgt dat de tekst des te harder aankomt. Want, voor de duidelijkheid, we hebben het hier over de Holocaust. Mauthausen was een van Hitler’s vernietigingskampen. De nieuwe vertaling van de tekst is directer, en nog confronterender. Uitvoering en arrangementen zijn voorbeeldig.

Na de vier Mauthausenliederen volgt heel gepast een minuut stilte (om even bij te komen). Daarna staan er nog een aantal zigeunerliederen op de cd. Dat past perfect, niet alleen omdat ook zigeuners slachtoffers waren van de Holocaust, maar ook omdat deze liederen een intense treurigheid uitstralen die perfect aansluit op de stemming waarin je bent geraakt na het horen van de Mauthausenliederen. Aan de andere kant zit er ook energie en leven in deze muziek, waardoor het niet alleen maar een treurige cd is geworden. Bovendien zingt Paalman deze Romaliederen doorvoeld en warm. Alles bij elkaar is het een album geworden dat weliswaar gedrenkt is in melancholie, maar dat ook een sterk troostend en sterkend effect heeft. Heel bijzonder.