terje rypdal - crime scene
De Noorse gitarist Terje Rypdal begon ongeveer waar Jimi Hendrix stopte. In het begin van zijn muzikale loopbaan, eind jaren zestig, was die rauwe rockinvloed nog zeer nadrukkelijk aanwezig, maar Rypdal ging volledig zijn eigen weg, en nu kunnen we hem niet alleen als meest inspirerende rockgitarist van deze tijd beschouwen, maar ook als meest inspirerende jazzgitarist en avantgardistische, experimentele gitarist. Tegenwoordig speelt Rypdal jazz, al moet je het begrip jazz dan wel ruim opvatten, want Rypdal laat zeer veel invloeden toe, en weet tegelijkertijd een volstrekt eigen muzikale wereld te bouwen waar je ademloos naar zit te luisteren.
Crime Scene bestaat uit 14 stukken die echter aaneengesloten gespeeld werden en die je op de cd ook als één lange compositie gepresenteerd krijgt – dat betekent ruim een uur lang op het puntje van je stoel, want Rypdal weet de spanning er van begin tot eind in te houden, met fluisterzachte passages, maar ook met snoeihard chaotisch geweld, dat overigens net op het moment dat het echt in free-jazzachtige chaos dreigt te ontaarden de goede kant op wordt gestuurd doordat de blazers weer één kant op blazen. Luister maar eens naar het eerste fragment. Af en toe duiken er citaten uit misdaadfilms op, en dan begrijp je meteen waar de titel, Crime Scene, vandaan komt.
Rypdal’s gitaar is hier wat minder prominent aanwezig als op zijn vorige albums, maar dat is absoluut niet bezwaarlijk (ook doordat hij zo nadrukkelijk aanwezig is als hij zijn gitaar inzet). Naast Rypdal hoor je Palle Mikkelborg op trompet, Ståle Storløkken op het Hammond B3-orgel en Paolo Vinaccia op drums en sampling, plus de Bergen Big Band. Vinaccia schreef Parli Con Me?!, de andere dertien nummers zijn van Terje Rypdal.
Ik volg Rypdal al ruim veertig jaar, en de man heeft niet alleen nog nooit een slechte plaat gemaakt, hij weet me elke keer weer met open mond achter te laten. Avontuurlijk, verrassend, scherp, strak, los, spannend, melancholiek, en bloedmooi. Een absolute aanrader dus.
Klik op het driehoekje om het fragment te beluisteren.