Trad.It! is een van de leukste folkfestivals die ik ken, vooral omdat de programmering duidelijk in handen is van een liefhebber die ook nadrukkelijk zijn liefde heeft liggen bij de wat avontuurlijker folk, of “Europese roots”. Op drie podia in de Oosterpoort in Groningen speelden zaterdag 12 april 2008 acht bands die allemaal op hun eigen manier grenzen aan het verleggen zijn. En als ze dat niet deden, dan was de kwaliteit van hun spel zo hoog dat er tijdloze muziek gemaakt werd waar je ademloos naar zat te luisteren.

Calicanto

De Italiaanse band Calicanto deed de aftrap in de foyer, en dat deden ze met verve. Calicanto is wel degelijk een band die de traditie in ere houdt, en dat uit zich voor een deel ook in het instrumentarium – een Istrische doedelzak wordt ingezet om het concert te openen bijvoorbeeld. Maar de band speelt overtuigend en met veel plezier, de zangeres is uitstekend en het gevolg is tijdloze muziek uit het noorden van Italië.

Dazibao

Een Waalse band die we al eerder zagen, maar die nu zelfs nog meer indruk maakte. Wellicht kwam dat doordat de invalbassiste van het vorige concert nu weer vervangen werd door de vaste bassist van de band, of doordat er een fenomenale gastzangeres meezong, die met tekstloze zang perfect aansloot bij het unieke samenspel van de twee jonge accordeonisten Sophie Cavez en Jonathan de Neck. Die twee leken soms wel een liefdesduel te spelen, en hun samenspel had bij vlagen zelfs wat erotisch. Maar de muziek van dit avantgardistische folkgezelschap is vooral buitengewoon spannend, mede door de jazzgitarist en de flexibele percussionist. Een magnifiek concert, en een band die nog steeds groeit, dus hou ze in de gaten.

Susana Seivane

Seivane speelt de Galicische doedelzak. Dat lijkt op papier niet erg opwindend, maar deze Spaanse dame weet er met haar band een modern feest mee te bouwen. Twee drummers en percussionisten en een bassist zorgen voor de stevige en soepele bodem, en samen met een zeer prima accordeonist en een bouzoukispeler maken ze samen een rockende en swingende feestband, met Susana Seivane als stralende middelpunt. Ze speelt doedelzak maar zingt tussendoor ook een paar nummers, en ook dat doet ze meer dan prima.

Ulman

Drie Duitse broers die er niet uitzien, aangevuld met een drummer, spelen op klassieke instrumenten als viool, trombone, trekharmonica en draailier. Maar die draailier wordt dan wel elektrisch versterkt, en het geluid wordt regelmatig ook nog een keer door een vervormer gehaald, net als de trombone. Dat levert merkwaardige psychedelische punkfolk op, opwindend en avontuurlijk. Voeg daarbij het overduidelijke plezier waarmee gespeeld wordt en je hebt een fascinerende muzikale avonturenreis te pakken, met wat jonge honden die alle grenzen proberen te overschrijden.

Mairtin O’Connor Trio

Mairtin O’Connor speelt trekharmonica, en naast hem zitten Cathal Hayden op viool of banjo en Seamie O’Dowd op gitaar. O’Connor speelde in bands als De Dannan, Boys Of The Lough en de Chieftains. Traditionele folk dus, maar wel van een ongelofelijk hoog niveau, waarbij deze drie mannen heel goed naar elkaar luisteren, en prachtig samenspelen en soms samenvloeien in de muziek. Dit trio leek me op papier het minst interessant, maar door de pure kwaliteit en de magie van drie mannen die samen meer zijn dan de som van drie virtuoze muzikanten bleken ze in staat volstrekt tijdloze muziek te laten horen die ongehoord spannend en tegelijkertijd prachtig melancholiek klonk. Mooi mooi.

Tsuumi Sound System

Acht Finnen spelen samen folk die onmiskenbaar Fins klinkt, maar tegelijkertijd ook volstrekt internationaal. Denk aan een band als La Bottine Souriante. Twee energieke, felle jonge fiddlers en een accordeonist vormen de kern van de band, geflankeerd door een pianiste die ook af en toe een harmonium opzoekt, een saxofonist die af en toe als percussionist bijspringt en een ritmesectie die bestaat uit een bassist, een drummer en een slaggitarist. Het resultaat is geweldig. Lekkere nummers, fraaie arrangementen, met verve en overtuigingskracht swingend gespeeld, feest met een mooie melancholieke ondertoon. Schitterend.

Rachel Unthank & The Winterset

Vier dames, waarvan drie achter een zangmicrofoon en eentje achter de piano, in de inmiddels stomende en benauwde stampvolle kelder van de Oosterpoort. Dat geeft ook een beetje het nadeel aan van een festival – de ingang van de verschillende zaaltjes zit volledig verstopt, en als je je toch door de massa heen hebt gewurmd sta je in een warm hok zonder zuurstof. De dames zongen oude Engelse liedjes en ze probeerden dat zo mooi mogelijk te doen, maar aan mij was het helaas niet besteed. Dat betekent dat er op dit hele festival maar één tegenvallende act te zien was. En dat is weer een compliment waard voor de programmeur, want zo’n hoog kwaliteitsgehalte zie je niet vaak.

Hotel Palindrome

Een Oostenrijkse band die Alpenwortels aanboort op een originele en fascinerende manier. Vier mannen die er bijvoorbeeld niet voor terugdeinzen te gaan jodelen. Daarmee weten ze de traditionele zang van de Alpen te verbinden met modern klinkende muziek, al worden er regelmatig antieke muziekinstrumenten bijgehaald. Een draalier, een nyckelharp, een bombardon, het wordt allemaal ingezet om een uniek nieuw folkgeluid te creëren. De jazzy aanpak en de onconventionele benadering zorgen ervoor dat je je geen moment verveelt bij deze band. Een zeer prima afsluiter van een zeer geslaagd festival.