The Mothers of Invention was de band van Frank Zappa. Zappa had al een paar baanbrekende undergroundplaten gemaakt toen hij met Uncle Meat zijn meesterproef afleverde. In de jaren zestig zag je bij veel meer artiesten het zogenaamde “Sgt Pepper-effect”. Sgt Pepper was de plaat waarmee de Beatles lieten zien dat ze tot echt grootse dingen in staat waren. Indrukwekkend, maar ook net een tikkeltje te pretentieus, te perfect. De volgende plaat, waarop ze zichzelf niet meer zo hoefden te bewijzen, was feitelijk hun beste, want iets ontspannener.

Toch blijft Uncle Meat wat mij betreft staan als het beste dat Zappa ooit gemaakt heeft. Alles wat Zappa kon, en alles wat hij wilde, zat in deze dubbel-lp. Ingewikkelde modernklassieke stukken, gespeeld met een jazzhouding, abstracte elektronische flarden, cartooneske absurdistische liedjes, rauwe liveoptredens, en dat alles bij elkaar gebracht in een allesomvattende collage, een totaalalbum, met thema’s die terugkeerden, kruisverbanden, veel humor, vervormde stemmen, ingenieuze arrangementen, verbijsterende tempowisselingen en flarden van gesprekken. Dat leverde een totaalcompositie op die door Zappa vooral in de studio werd vervolmaakt.

Het resultaat is na al die jaren nog steeds verbluffend. De humor, die in latere jaren steeds meer politiek werd is hier vooral absurd, en heeft waarschijnlijk daardoor de tand des tijds uitstekend doorstaan. Maar het zijn vooral ook de langere instrumentale stukken die nog steeds indruk maken. Voor rock heeft deze muziek een ongekende gelaagdheid en zitten de composities ongewoon ingenieus in elkaar, terwijl de arrangementen op zijn minst verrassend zijn te noemen. En dat terwijl de muziek ook nog steeds een ongekende kracht, energie en frisheid heeft

De volgende plaat, Hot Rats, klonk bijna als een ontspannen semi-live jazzrockplaat, en was ook bijzonder goed, maar op Uncle Meat is het Zappa gelukt alle aspecten van wat hij met muziek wou, te combineren tot een fantastisch gesamtmuziekkunstwerk. Samen met Hot Rats, dat toch ook een echte lp was, dat wil zeggen dat je de plaat gewoon in zijn geheel moet draaien om de muziek optimaal te kunnen waarderen, haal je met Uncle Meat het beste van Zappa in huis. Muziek die nooit verveelt.

• Frank Zappa & The Mothers of Invention – Uncle Meat – Zappa Records CDD Zap 3
• Frank Zappa – Hot Rats – Zappa Records CDD Zap 2

Uncle Meat werd in 1969 uitgebracht onder de bandnaam The Mothers of Invention. Later werd dat Frank Zappa & The Mothers of Invention, nog later, op zijn eigen label, Frank Zappa. Dat komt een beetje vreemd over, want op de plaat zelf wordt regelmatig over de Mothers gepraat. Zappa heeft bovendien de platen later opnieuw gemixt voor cd, waardoor je soms wat vreemd opkijkt als je de platen gewend bent, want Zappa “verbeterde” hier en daar van alles, terwijl er aan Uncle Meat echt niets te verbeteren viel.