Rechts Nederland likt tegenwoordig zijn vingers af. Mocht je bij de Nieuwe Chic van Mark Rutte en consorten willen horen, dan moet je wel eerst weten waar je op moet letten in je taalgebruik. Je kunt namelijk zomaar door de mand vallen als je het over een koelkast hebt, want dan hoor je duidelijk niet bij “ons-kent-ons”. En je vindt vanaf nu iets ook niet meer grappig, maar geestig…

Ook als je kinderen krijgt is het slim te weten wat de nieuwe kindernamen zijn in de betere kringen. Roderik en Diederik zijn al weer een tijdje uit, en er zijn wat opmerkelijke nieuwe namen voor teruggekomen. De meestgenoemde meisjesnaam lijkt Mees.

Er kwamen al snel heel wat reacties binnen, onder meer over de titel, die eerst “Chique of plebs” was, omdat ik het aardig vond “chic” wat aan te dikken, maar de commentator had taalkundig natuurlijk gelijk, want chique is het bijvoeglijk naamwoord van chic. Gecorrigeerd dus.

Verder blijkt elk gepraat over standsverschil ook enige gêne op te roepen, – om het een taboe te noemen vind ik wat ver gaan, maar mensen lijken zich er toch wat ongemakkelijk bij te voelen, want je wordt er wel mee geconfronteerd dat er bij jou thuis op een bepaalde manier gepraat wordt die ‘fatsoenlijk’ of ‘netjes’ is, of behorend tot de betere standen (al wordt dat laatste natuurlijk nooit zo uitgesproken gesteld).  Daarbij is het wel zeer duidelijk zo dat ‘de anderen’ ordinair en minder zijn. Daar dien je je dan ook nadrukkelijk van te onderscheiden. Die anderen, het “plebs”, hebben  daarvan natuurlijk geen idee. Die denken dat ze keurig Nederlands spreken. Maar ‘wij’ weten wel beter. Wij weten namelijk ‘hoe het hoort’.

En dan kan zo’n lijstje toch wel enigszins confronterend zijn. Er zijn ook nog wat subtiele verschillen tussen oude chic (oud geld) en nieuwe chic (nieuw geld) en het echte plebs, en tussen jaren vijftig-netjes en universeel-hogere-standen-Nederlands.

Iets wat overigens ook een rol speelt is de uitspraak van bepaalde woorden. Zo dien je bijvoorbeeld het woord auto als oto uit te spreken en piano als pjano. Het lijkt onbelangrijk, maar het zijn onmiskenbare herkenningstekens. Zeg je het verkeerd, dan wordt er door de betere kringen onverbiddelijk op je neergekeken.

Aanvullingen zijn welkom.