Lammert Voos schreef een rauwe Groningse trilogie in drie novelles die je eigenlijk ook als één grote roman zou kunnen lezen, want de hoofdpersonen komen in alle drie de boeken terug.

In het derde deel staat Zwarte Jan centraal, en lezen we hoe deze Jan voor en tijdens de oorlogsjaren in Groningen een gevreesde pooier wordt, al mag je hem dan geen pooier noemen, want “officieel” is hij portier in het bordeel van de geheimzinnige hoerenmadam Engel.

Jan schuwt geweld absoluut niet, is voor niemand bang, en probeert tijdens de oorlog de Duitse bevelhebber te vriend te houden terwijl ze in de kelder van het bordeel een Joods meisje verborgen houden. Dat levert uiteraard de nodige problemen op, die in korte, krachtige hoofdstukken worden neergezet.

De hoofdpersonen van Lammert Voos zijn steeds weer de mensen aan de rafelranden van de maatschappij, en hij weet ze in rauw, rafelig proza perfect te portretteren.

Het eerste deel, Malterfoske, was misschien wel het somberste en donkerste deel van het drieluik, terwijl deel 2, Canisius, over een foute oom, ook niet vrolijk stemde. Gannef is wat dat betreft eigenlijk het toegankelijkste en minst weerbarstige deel van het drieluik, maar ook dit afsluitende deel van de trilogie is een aanrader.

Overigens is het boek weer schitterend vormgegeven, met een omslag dat geïnspireerd is op het werk van de Groninger drukker Werkman, die in de oorlog voor het verzet drukte.

• Lammert Voos – Gannef – Uitgeverij AFdH – hardcover – € 22,50
• Bestel het boek bij je lokale boekwinkel of rechtstreeks bij Uitgeverij AFdH