
schottenfreude - ben schott's opmerkelijke verzameling duitse woorden
Ben Schott is bekend geworden met zijn “Miscellany”-boeken, boeken vol trivia en weetjes, die een onverwacht succes werden. Het begon voor Schott, een Brits fotograaf en journalist, allemaal met een nieuwjaarsgeschenkje dat hij gemaakt had en naar vrienden en bekenden stuurde. Een van die vrienden vond dat boekje zo leuk dat hij hem aanraadde het naar een uitgever te sturen, die meteen razend enthousiast was. Het boekje werd iets uitgebreid, en Schott’s Miscellany werd meteen een doorslaand succes, dat gevolgd werd door nog drie toegespitste deeltjes, onder meer over sport, spelletjes en vrije tijd.
Verder maakte Schott van 2006 tot en met 2011 almanakken, die het vrijwel dode genre van de almanak weer volledig tot leven brachten, met niet alleen Britse, maar ook aangepaste Duitse en Amerikaanse versies. Die almanakken kun je nu, curieus genoeg, op amazon.de, voor één cent per deel tweedehands op de kop tikken. Dat geldt overigens niet voor de twee scheurkalenders die Schott ook maakte, want dat zijn ware collector’s items geworden waar je dik voor moet betalen.
De kracht van Schott zit hem, net als bij iemand als Piet Schreuders, in twee belangrijke zaken: oog voor detail en gevoel voor humor. Elk boek van Schott is tot in de allerkleinste details doordacht en perfect. Daarnaast zitten ook, net als bij Schreuders, overal kleine grapjes verstopt.
En dan nog iets: Schott kan ook schrijven. Beknopt, to the point, en precies goed, ook weer met oog voor de juiste details.
Alles komt ook weer samen in zijn laatste boek Schottenfreude, een curieuze verzameling Duitse woorden “for the human condition”, of, zoals de achterkant van het boek stelt: “Ever thought, “There should be a German word for that”? Well, now there is. ” Dat is wel een mooi voorbeeld van Schott’s humor, vind ik.
We geven hier één voorbeeld van zo’n Duits woord uit Schott’s verzameling in dit prachtige hardcover oblong boekje. Er staan er altijd drie op de rechterpagina, met de uitgebreide voetnoten op de linkerpagina, in drie kolommen. De voetnoten van het woord Fingerspitzentanz geven we er even bij, ook weer om duidelijk te maken waarom dit boek zo onweerstaanbaar leuk is.
Andere woorden zijn bijvoorbeeld Herbstlaubtrittvergnügen (kicking through piles of autumn leaves), Eisenbahnscheinbewegung (the false sensation of movement when, looking out from a stationary train, you see another train depart), Leertretung (als je bovenaan de trap op een tree stapt die er niet is), Schlafchauvi (iemand die er trots op is dat hij met weinig slaap toe kan).
Er zijn er nog veel en veel meer, en ze zijn vooral erg leuk als je de uitgebreide voetnoten erbij ook leest. Kijk vooral ook eens rond op de website van Ben Schott.
-
Ben Schott – Schottenfreude – John Murray – ISBN 978-1-84854-910-4
.© Ben Schott