De Amerikaanse schrijver JD Salinger schreef al een tijd korte verhalen, die vooral in The New Yorker verschenen, toen zijn boek Catcher in the Rye, over een intelligente, opstandige puber in New York, onverwacht een bestseller werd. In de loop der jaren werd het boek een onaantastbare klassieker, en het effect dat dit wereldwijde succes en alles eromheen op Salinger had was ingrijpend. Na een aantal verhalenbundels stopte Salinger met publiceren, en sloot zich als kluizenaar op in een dorp. Het laatste grote verhaal dat hij voor The New Yorker schreef, Hapworth 16, 1924, mocht niet meer in boekvorm verschijnen en Salinger hield alle piratenedities van zijn nietgebundelde verhalen altijd tegen.

Salinger overleed eind januari 2010 op eenennegentigjarige leeftijd, en de liefhebbers van zijn werk hopen vurig dat er nog wat ongepubliceerde manuscripten tevoorschijn komen over de familie Glass en het ongelukkige genie Seymour dat vaak een grote rol in zijn verhalen speelde. Als je Salinger leest begrijp je wel waarom hij geen zin had in publiciteit en media-aandacht. Zijn verhalen zijn niet alleen intelligent maar ook intiem. Hij maakt het zijn lezers ook niet altijd gemakkelijk – je moet bereid zijn in zijn wereld mee te gaan en soms wat stuggere passages door te lezen om ineens verrast te worden door geniale en humoristische inzichten.

Bij Salinger (in het verhaal Raise High the Roofbeam Carpenters, oftewel Heft Hoog de Nokbalk Timmerlieden, niet de aantrekkelijkste of toegankelijkste titel die je kunt verzinnen – het leek soms of Salinger zijn lezers door dit soort titels een beetje wou afschrikken) las ik mijn eerste taoïstische verhaal. Ik laat je hier de eerste drie bladzijden van dat verhaal lezen, dan begrijp je misschien ook waarom de zin “ze hebben oren, ze kunnen luisteren” me altijd bijgebleven is. Het is meteen ook het aangrijpendste begin van een boek dat ik ooit gelezen heb, vooral vanwege die laatste zinnen.

Alles van Salinger is goed, en eerlijk gezegd vind ik zijn korte verhalen en alles over de familie Glass nog beter dan Catcher in the Rye. Overigens zie je hierboven de eerste editie van het boek in pocketvorm, en dat is meteen het enige omslag waarop je de hoofdrolspeler van het boek, Holden Caulfield, zult zien. Salinger vond dat een afbeelding de lezer maar af zou leiden, dus op de omslagen van herdrukken en alle andere boeken van Salinger zul je geen mensen tegenkomen. Meestal zie je alleen de naam van de schrijver en de titel.

Catcher in the Rye heeft een merkwaardige vertaalgeschiedenis in Nederland, want de titel werd eerst als Puber vertaald, later als De Kinderredder van New York en pas heel laat als De Vanger in het Koren. Nu komt de term Catcher in the Rye uit een Amerikaans liedje, dus je zou kunnen zeggen dat het voor Nederlandse lezers een vreemde titel is, maar in het boek wordt alles goed duidelijk, dus de merkwaardige verbasteringen waren niet echt nodig.

Op zoek naar JD Salinger is de uiteindelijke titel van de poging tot een biografie die Ian Hamilton schreef. Hij kwam in de problemen doordat Salinger elke medewerking weigerde en Hamilton zelfs voor de rechter sleepte omdat hij uit brieven van Salinger citeerde. De rechter gaf Salinger gelijk, waardoor Hamilton de brieven in zijn eigen woorden moest navertellen. Het boek is nu een verslag geworden van Hamilton’s moeizame speurtocht, en niet meer dan de aanzet voor een echte biografie.

Salinger heeft natuurlijk gelijk: lees zijn boeken, die zijn veel belangrijker dan sensationele verhalen over zijn kluizenaarsleven. In die boeken leer je Salinger op een indrukwekkende en intieme manier kennen. En dat is meer dan genoeg. Toch hoop ik dat er binnenkort nog wat nieuwe verhalen van Salinger in druk verschijnen, want zijn oeuvre mag best uitgebreid worden.