Beste Holly,
Ach ja, de goede oude evolutietheorie. Het is inderdaad verbijsterend dat mevrouw van der Hoeven op deze manier ruimte geeft aan dogmatische denkbeelden die vroeg in de vorige eeuw toch al afdoende ontkracht zijn. Hoewel.. Op een feestje gisteravond sprak ik na lange tijd H. weer eens. Tot drie jaar geleden was hij lid van ons zangkoor. H. geeft filosofie op de Vrije Universiteit in Amsterdam. De van oorsprong christelijke VU oefent de laatste tijd ook aantrekkingskracht uit op Moslimstudenten die prijs stellen op wetenschappelijk onderwijs op christelijke grondslag. Het debat van evolutietheorie versus ‘Intelligent Design’, heeft op de VU enige actualiteit, en als filosofiedocent heeft H. een positie te vervullen in dat debat. Ik heb hem attent gemaakt op de Psalmen van Leo Vroman. Leo Vroman is zijn leven lang werkzaam geweest als biologisch onderzoeker, hij onderzocht met name het verschijnsel bloedstolling en één van zijn bevindingen is bekend geworden onder de naam The Vroman-effect. Vroman is natuurlijk bekender als de dichter van het prachtige vers Vrede (Kom vanavond met verhalen hoe de oorlog is verdwenen en herhaal ze honderd malen, alle malen zal ik wenen..) Sinds 1995 (het jaar waarin Vroman tachtig werd) schrijft hij met regelmaat gedichten die hij Psalmen noemt en waarin op poëtische wijze de grote levensvragen worden gesteld aan iets of iemand die hij aanduidt met de naam Systeem. Alle kennis begint met verwondering en alle kennis heft zich weer op in zelfkennis. Mag ik je een paar van Vromans psalmen voorleggen?
Hartelijke groet, Nico van Lieshout
PSALM I
Systeem! Gij spitst geen oog of baard
en draagt geen slepend kleed;
hij die in U een man ontwaart
misvormt U naar zijn eigen aard
waar hij ook niets van weet.
Systeem, ik noem U dus geen God,
geen Heer of ander Woord
waarvan men gave en gebod
en wraak wacht en tot wiens genot
men volkeren vermoordt.
Systeem! Lijf dat op niets gelijkt,
Aard van ons hier en nu,
ik voel mij diep door U bereikt
en als daardoor mijn tijd verstrijkt
ben ik nog meer van U.
PSALM II
Systeem, Systeem, waar is mijn plaats?
Planeten wachten buitengaats,
geen Mars legt aan, geen Venus daalt.
Word ik verwacht of afgehaald?
Uw sterren keren traag maar vlug
hun puntbeeld naar Uw raadsel terug.
Hoe dicht Gij zijt hoe meer nabij
hoe meer verwart Uw oproep mij.
Uw stem herhaalt zich andermaal
waarheen ik U maar ademhaal,
kaatst in het hol van elke cel
waarin ik zelf de waarheid spel
maar laat mij hoorziek en ontheemd
en al Uw woorden zijn mij vreemd.
Zult Gij ooit zijn waar ik U prijs
in alle richtingen op reis
dan bid ik U te doen alsof
mijn stof mag paren met Uw stof.