“De foto’s die me het diepst raken zie ik niet. Niet als foto tenminste. Ik zie wat erop staat en zonder dat ik besef dat ik naar een foto kijk, vraag ik me af: wat gebeurt daar?”. Dit citaat van Hans Aarsman uit De Fotodetective vind je op pagina 550 van Maria Austria, Fotografe, het vuistdikke boek dat Martien Frijns maakte over de fotografe Maria Austria.

Het citaat past perfect op het werk van Austria, en geeft ook meteen aan waarom ze zo goed was. Haar foto’s vallen niet meteen op door technische hoogstandjes, of door kunstzinnige uitspattingen, maar wel door de juiste kijk op dingen. Je kijkt door de ogen van Maria Austria, en deze vrouw kon gewoon heel goed kijken, en wist je altijd een foto binnen te lokken, zodat je ging denken: wat gebeurt daar?

Het boek is maar liefst 780 pagina’s dik en heeft een tamelijk ongebruikelijke opzet voor een fotoboek – je wordt chronologisch door het leven van Maria Austria geleid, en krijgt en passant door begeleidende teksten een goed inzicht in deze bijzondere fotografe. Het grootste deel van de foto’s is zwart-wit, maar ze zijn allemaal even sterk.

Maria Austria was een Weens-Amsterdamse fotografe met een pittig leven, die heel goed wist wat ze wilde en die onafhankelijk was en fotografie als passie had. Ze werkte onvoorstelbaar hard, en haar fotografie is altijd direct, zonder flauwekul, om het zo maar te zeggen.

Martien Frijns verdiepte zich drie jaar lang in Austria en maakte een pakkende biografie in foto’s. Het Achterhuis en Otto Frank, de Watersnoodramp, het theater, musici en componisten, de balletwereld, de beeldende kunst, het Holland Festival, Josephine Baker, de Zesdaagse Oorlog – Austria was erbij en legde het vast op haar eigen onmiskenbare en zeer herkenbare manier, met Rolleiflex en Leica.

Het zijn vooral de foto’s die dit boek de moeite waard maken, want die vormen in dit vuistdikke boek alleen al een monument voor Austria, maar Frijns deed nog meer – hij praatte met familie, collega’s en vrienden en maakte gebruik van brieven en archiefmateriaal. De teksten die dat allemaal opleverde, aangevuld met de citaten die elk hoofdstuk voorafgaan (er zijn meer citaten van anderen zoals dat citaat van Aarsman) maken dit een parel van een fotoboek. Een voorbeeldige monografie en de perfecte kennismaking met fotografe Maria Austria.

• Martien Frijns – Maria Austria Fotografe – AFdH – ISBN 9789072603890
• Bestel het boek hier bij een bekende webwinkel: Maria Austria Fotografe
• In het Joods Historisch Museum in Amsterdam is van 26 januari tot en met 2 september 2018 een tentoonstelling te zien met een overzicht van het werk van Maria Austria.