Een wens
Stel dat er een god bestaat en dat je van die god een wens mag doen en dat je zeker weet dat je wat je ook maar wenst ook daadwerkelijk krijgt. Wat zou je dan wensen? Welke wens zou je in vervulling willen laten gaan? Waarom zou je die wens kiezen? En misschien wel het allerbelangrijkst; is het mogelijk om precies te beseffen wat de gevolgen zullen zijn als die wens in vervulling gaat?

De laatste wens
Er zijn verschillende sprookjes en anekdotes die precies over dat thema gaan. Meestal gaat het dan om meerdere wensen. Dan mag iemand drie wensen doen en na twee catastrofale wensen is de laatste wens de wens om de rampen veroorzaakt door die twee eerdere wensen weer teniet te doen.

Drie wensen
Drie mensen zitten, na een schipbreuk, vast op een eiland. Ze vinden een kruik en openen die. Van de geest die in die kruik zit, mogen ze ieder één wens doen. De eerste persoon wenst dat hij weer thuis is. Die wens wordt vervuld. De tweede persoon wenst ook dat hij weer thuis is. Ook die wens wordt vervuld. De derde persoon zucht en zegt: ‘Bah, het is wel eenzaam zo, ik wou dat die twee anderen weer terug waren.’

Ongewenste gevolgen
Met wensen moet je oppassen. Ook als een wens uit blijkt te komen kan het resultaat wel eens onaangenaam verrassen. Dat geldt niet alleen voor wensen die het persoonlijke gewin op het oog hebben, maar ook voor wensen waarvan je hoopt dat ze, als ze uitkomen, de hele mensheid ten goede zullen komen. Dan wens je dat zeehondjes niet meer dood worden geknuppeld en blijkt dat tot gevolg te hebben dat duizend kilometer zuidelijk hele bossen worden vernietigd als gevolg van het uitkomen van die wens, zoals ik in een van mijn voorgaande essays beschreven heb. Eigenlijk kun je zoiets helemaal niet bedenken. Pas dus altijd op me wat je wenst.

Neveneffecten
Als ik een wens mocht doen, zou ik dat niet echt durven, geloof ik. Ik zou veel te bang zijn dat die wens een negatief neveneffect heeft dat ik helemaal niet kan voorzien. Dat wil niet zeggen dat ik geen wensen heb, maar dat ik niet zou willen dat er iets of iemand is die mijn wens in vervulling zou kunnen doen gaan. Stel dat er een god zou zijn die me een wens zou laten doen. Wat zou ik dan wensen?

Eén wens
Wat ik zou willen is dat geen enkel mens iets tekort komt. Dat iedereen in ieder geval genoeg te eten heeft en een dak boven het hoofd en de mogelijkheid zich te ontplooien. Maar ik mag maar één wens doen. Wat te kiezen?

Interpretatie
‘Ik wens dat geen enkel mens iets tekort komt,’ wens ik, omdat dat alles lijkt samen te vatten. Maar sommige mensen die nu macht tekort komen om veel schade te berokkenen, komen, als ze niets meer tekort komen, die macht ook niet meer tekort. Een dictator die een ander land wil binnenvallen maar daar de manschappen en het legermaterieel niet voor heeft, komt dat dan ook niet meer tekort. Hoe goed mijn wens ook bedoeld is, de onvoorziene neveneffecten kunnen juist tegengesteld blijken aan de intentie van mijn wens.

Genoeg
Dan wens ik dat in ieder geval geen mens meer honger hoeft te lijden. Dat er meer dan genoeg voedsel is voor iedereen. Maar ik heb niet specifiek om gezond voedsel gevraagd dus zorgt god dat er weliswaar genoeg te eten is, maar dat voedsel is eenzijdig en uiteindelijk slecht voor de gezondheid. De honger is dan weliswaar opgelost, maar daar is dan een nieuw probleem voor in de plaats gekomen.

Van de regen in de drup
Het probleem is niet dat ik wensen heb. Het probleem is dat ik niet kan overzien wat er gebeurt als die wensen uitkomen. Wat gebeurt er als we de heersende klasse vervangen door degenen die ons daarvan bevrijd hebben? Het is in de geschiedenis meer dan eens gebeurd dat een volk dan van de regen in de drup belandde en dat de nieuwe heersers ergere despoten bleken dan degenen die ze verjaagd hadden.

Klein beginnen
Daarom wil ik niet dat iets of iemand mijn wensen vervult. Ik wil hooguit kijken wat ik in mijn eigen leven, in mijn eigen kleine bestaan, kan doen om de situatie waarin ik leef, een klein beetje te veranderen in de richting van de wensen die ik heb. Dat betekent dat ik, als ik vrede wil, moet zorgen dat ik vredig ben, dat ik vreedzaam met mijn medemensen omga. Dat is moeilijk zat. Zelfs als ik dat wens, en dat doe ik, betekent dat nog niet dat ik altijd in staat ben om aan die wens tegemoet te komen. En ook dat zal ik moeten accepteren. Dat de wereld niet voldoet aan wat ik wenselijk acht, dien ik te accepteren, zoals ik ook dien te accepteren dat ik zelf niet eens voldoe aan wat ik wenselijk acht.

Richting
Ik vind het belangrijk om te beseffen dat mijn wensen er zijn om mijn handelen richting te geven en dat het er feitelijk niet toe doet of ze vervuld worden of niet. Het gaat niet om het resultaat. Als al mijn wensen zouden uitkomen zou ik daar niet echt gelukkig van worden, geloof ik. Dan zou ik mijn richting kwijt zijn en niet meer weten waarheen ik zou moeten gaan. De essentie van mijn bestaan zou dan tot stilstand komen.

Er moet wat te wensen overblijven
Wat ik wens is per definitie onmogelijk. Ik wens een vredelievende samenleving, waarin alle mensen elkaar in hun waarde laten, waarin iedereen zich optimaal kan ontplooien, waarin iedereen genoeg gezond voedsel heeft, waarin er geen conflicten en oorlogen meer zijn. Maar ik vrees dat ik, als die wens in vervulling zou gaan, me geen raad met mezelf zou weten. Ik wil nog wat te wensen over hebben. Wat ik wens is dat er nooit een moment komt dat ik niets meer te wensen heb. Mijn motivatie om de dingen te doen die ik doe, komt voort uit het feit dat ik nog zoveel te wensen heb.

Dromen
Als alle wensen in vervulling zijn gegaan, is datgene wat ons doet dromen verloren gegaan. Dan zijn er geen dromen meer. Dan staat alles stil. Een leven zonder dromen, ik moet er niet aan denken. Ik wens mijn dromen niet op te geven.

Graag niet alstublieft dankuwel
Als er een god zou zijn die me een wens aanbiedt, dan zou ik die god vragen of ik mag wensen van die wens af te zien. Ik ben veel te bang dat ik me anders in een situatie wens waarin ik niet terecht wens te komen.

Utopie
Een utopie is leuk als wensbeeld, niet als werkelijkheid.