Cowboy Jack Clement is een opmerkelijke man. Als zanger en performer bleef hij zijn hele leven wat op de achtergrond, als liedjesschrijver heeft hij via de uitvoeringen van vele groten in de countrywereld gigantische hits gescoord, en hij is misschien nog wel het meest bekend geworden als producer. Hij begon als rechterhand van Sam Phillips, de baas van het legendarische Sun-label, waar Elvis, Jerry Lee Lewis en Johnny Cash hun loopbaan begonnen.

Clement begon al snel zijn eigen bedrijf, met een opnamestudio aan huis, want hij ging ervan uit dat je muzikanten op hun gemak moest stellen en het zo gezellig mogelijk moest maken. Zorgen voor een “good time” was hem op het lijf geschreven, want Cowboy Jack Clement (die onder meer het liedje Some Cowboys Hate Horses schreef) was een superieure ouwehoer.

In de documentaire Shakespeare was a Big George Jones Fan komt dat perfect naar voren, want Clement is niet alleen zelf een gevatte, altijd goedgehumeurde man, hij weet ook anderen te verleiden tot nonsens en geouwehoer. Ik heb Bono bijvoorbeeld nog nooit zo grappig gezien als hier, waar hij, in een van de filmpjes die Clement vóór of na de opnamesessies schoot, een imitatie van een maffiabaas laat zien. Ook Johnny Cash blijkt een begenadigd ouwehoer te zijn geweest, die met een stalen gezicht de grootst mogelijke onzin zit te verkopen. De sfeer is duidelijk: bij Cowboy Jack Clement voelde iedereen zich op zijn gemak en kreeg je vanzelf een goed humeur.

En dat geldt ook voor deze documentaire, ook al zitten er wel degelijk serieuze momenten tussen. Dat Clement heel goed wist wat hij deed blijkt bijvoorbeeld uit zijn tien regels waar iedereen die bij hem kwam opnemen zich aan had te houden. Regel 1: Be alert, regel 2: Be on time, en dan gaat hij uitleggen waarom regel 1 belangrijker is dan regel twee, want “ik heb liever iemand die er echt zin heeft en er voor gaat en die een kwartier te laat komt dan iemand die op tijd is maar er als een zoutzak bijzit”. En zo gaat het nog even verder, met regels als: neem geen bezoekers mee (want iemand die in een fabriek werkt neemt ook niet zijn vrienden mee om te komen kijken).

De extras op deze heerlijke dvd bevatten veel materiaal dat hilarisch en onmisbaar is, en de hele documentaire smaakt vooral naar meer. Van de tv-shows die Clement maakte maar die nooit werden uitgezonden zijn bijvoorbeeld maar een paar fragmenten te zien. Die zou ik er graag in hun geheel als extraatje bij hebben gehad, net als al die andere fragmenten waarin hij onverwacht toch op tv te zien was. Maar dat neemt niet weg dat het een vreselijk leuke en vooral inspirerende documentaire is geworden over een bijzonder aardige man die altijd zijn eigen weg is gegaan zonder zich veel om roem of geld te bekommeren.

• Shakespeare was a big George Jones Fan: Cowboy Jack Clement’s Home Movies – Shout dvd.

• een fragment op youtube