Fred Frith kun je wel beschouwen als een geniale buitenstaander, of, als je dat liever wil, als een geniale insider in de avontuurlijkste muziek die in de laatste vijftig jaar is gemaakt. Als je dat wat overdreven overkomt moet je maar eens luisteren naar de eerste soloplaat die hij maakte, toen hij al een aantal albums met de band Henry Cow had gemaakt. In 1974 (dat is op het moment dat ik dit schrijf drieënveertig jaar geleden, en toen was Frith dus al een aantal jaren bezig) maakte hij in zijn eentje het album Guitar Solos, en dat is een plaat die je nu nog steeds met enige verbazing kunt beluisteren.

Dit is niet het gitaarspel zoals je dat van een Eric Clapton of een Jimi Hendrix gewend bent – Frith gaat duidelijk een paar stappen verder. Alle stukken zijn geïmproviseerd en in één keer opgenomen, behalve No birds dat in twee gedeeltes werd opgenomen, en waarbij Frith het middelste deel simultaan op twee gitaren zat te spelen. In Heat c/w moment hoor je ook nog het versterkte geluid van Frith’s ademhaling en van zijn voeten terwijl hij aan het spelen was. Verder hoor je alleen zijn gitaarspel, op akoestische en elektrische, voornamelijk geprepareerde gitaren. Een kleine halve eeuw na dato zit ik er nog steeds met verbazing en bewondering naar te luisteren.

De manier waarop Frith de gitaar hier behandelt is radicaal anders dan wie dan ook ooit eerder deed – hij exploreerde de mogelijkheden van het instrument op een manier die niemand nog voor mogelijk had gehouden, met als resultaat een album dat bijna een soundscape was voordat iemand ooit een soundscape had gemaakt. Elementen uit de jazz, uit de intelligente rock en uit de avant-gardistische serieuze muziek werden door Frith allemaal ingenieus verwerkt tot iets unieks, zijn eigen muzikale avontuur. En er zat ook nog een vleug humor in, vergeet dat vooral ook niet. Een bijna vergeten meesterwerk, dat geremastered en wel gewoon verkrijgbaar is.

Luister hier naar een paar fragmenten: