
the rough guide to ali akbar khan
Ravi Shankar en Ali Akbar Khan, de twee musici die Indiase klassieke muziek naar het Westen hebben gebracht en er hier een publiek voor gevonden hebben waren allebei virtuoos op hun instrument, Shankar op de sitar, de luit met de lange nek van de hindoes, die vaak als vrouwelijk wordt aangeduid, en Khan op de sarod, de luit van de moslims met een korte nek, met staal bekleed, met metalen snaren die in het Indiase subcontinent als mannelijk wordt aangeduid. Khan en Shankar waren overigens ook aangetrouwde familie en hadden dezelfde guru, de multi-instrumentalist Allaudin Khan, de vader van Ali Akbar Khan en de schoonvader van Ravi Shankar.
Je zou de twee zwagers bijna als yin en yang kunnen beschouwen, ook doordat Khan veel introverter en gereserveerder was dan Shankar. Maar beiden waren ze hoogbegaafd en maakten ze geweldige muziek, waarbij opvalt dat Khan melodie en ritme op een perfecte manier in balans wist te houden, en de muziek bij hem altijd ongehoord spannend is. Het is klassieke Indiase muziek, dus je zult er als westerling wat moeite voor moeten doen, want in elke minuut zit zoveel nuance en detail dat je in eerste instantie na tien minuten doodmoe bent van het luisteren. Althans, zo verging het mij. Maar dat went, want dit is muziek waar je in moet groeien, en aan moet wennen, en dan wordt hij steeds mooier en beter.
Violist Yehudi Menuhin haalde beide mannen naar Amerika voor concerten en om ze daar platen te laten opnemen. Met name dat laatste was geweldig, want tot die tijd waren ze gewend aan de beperkte tijd die een 78-toerenplaat kon bergen, en nu kon er bijna een half uur in één keer opgenomen worden en op plaat gezet, wat de echte ragas veel meer tot hun recht doet komen. Welnu, Yehudi Menuhin, zelf beschouwd als een van de grootste violisten van zijn tijd, zei over Ali Akbar Khan dat hij de grootste musicus van onze tijd was.
Ken Hunt stelde voor The Rough Guide een album samen van een zeer ruim uur met opnames van Ali Akbar Khan die beginnen met een paar 78-toerenplaten, en zelfs die zijn al fabelachtig mooi. Geconcentreerd en aandachtig luisteren is wel een must bij deze muziek, want als achtergrondmuziek is het, vermoed ik, minder geschikt. Maar neem je de tijd en de moeite, dan word je rijkelijk beloond als luisteraar. Ik laat een paar fragmenten horen, wat eigenlijk niet kan bij deze muziek, omdat je ze dan totaal uit hun verband rukt, maar aan de andere kant kun je zo wel horen dat er in minder dan een minuut al heel wat aan finesse en detail langskomt.
- The Rough Guide to Ali Akbar Khan – Rough Guides RGNET1373CD – distr Music & Words
- Bestel de cd hier bij een bekende webwinkel: The Rough Guide to Ali Akbar Khan
Luister hier naar een paar fragmenten: