Tijdens een gesprek met vrienden kwamen we op het onderwerp “miskopen”. Iedereen bleek wel eens een enorme miskoop te hebben gedaan. Zoals Johan, die altijd droomde van een motor. Toen hij uiteindelijk ruim na zijn dertigste eindelijk zo’n ding gekocht had bleek hij het helemaal niet leuk te vinden. Te gevaarlijk, te koud, te eng. Dus na een jaar werd de motor weer verkocht.

Zelf moest ik even nadenken, maar ik kwam toch al snel uit bij de Encyclopaedia Britannica. Zo’n twintig jaar geleden na een verlekkerende demonstratie bij de plaatselijke boekhandel aangeschaft, met een afbetalingsregeling die ervoor zorgde dat je jaren achter elkaar elke maand een fors bedrag kwijt was. Maar dan had je ook wat, want de Britannica had en heeft de reputatie de beste encyclopedie ter wereld te zijn. Mijn conclusie was, na een paar maanden al, dat hij dat zeker niet waar kon maken. Integendeel zelfs. Van de drie grote encyclopediën die ik in huis heb is het met voorsprong de slechtste. Ik had verwacht dat de Britannica juist ook veel zou hebben over Engelse schrijvers en andere Engelse onderwerpen, maar dat bleek ontzettend tegen te vallen. Een schrijfster als Margery Sharp zul je er vergeefs in zoeken.

En dat bleek steeds vaker te gelden – in de eerste drie maanden heb ik de Britannica zo’n twintig keer erbij gehaald om iets op te zoeken. Achttien van die twintig keer had de Brit helemaal niets. Dit in tegenstelling tot de Encyclopedia Americana, die ik ooit voor een prikje kon overnemen van een vriend die hem tweedehands in Amerika had gekocht. Elk Amerikaans gehucht van honderd of meer inwoners kun je terugvinden in deze fantastische encyclopedie, die als enig nadeel heeft dat hij al vijftig jaar oud is. Toch staat de Britannica al meer dan vijftien jaar in mijn boekenkast te verstoffen, terwijl ik de Americana nog regelmatig opensla.

Maar ja, wat te doen met zo’n gedrocht, dat eigenlijk alleen maar ruimte inneemt? Hij was eigenlijk te duur om zomaar weg te geven, zou je denken. Toch denk ik dat dat de enige oplossing is. Hij is inmiddels door een liefhebber opgehaald, dus hij is uiteindelijk toch goed terechtgekomen.

En heb je zelf nog een mooi miskoopverhaal?