Filter, het tijdschrift voor vertalen, is dit jaar van kwartaalblad overgestapt naar halfjaarlijks blad in boekvorm, en het eerste nummer in dat nieuwe formaat is meteen weer zeer de moeite waard. Ik zat het meteen weer van kaft tot kaft te lezen en kon het niet laten regelmatig hardop uit het blad te citeren. Hier beperk ik me tot twee fragmenten die ik je als opwarmertje laat lezen. Als je van taal en lezen houdt is dit opnieuw een absolute aanrader.
De laatste vertaler – Filter 32:1
Holly’s stempelgrafiek nummer 6513 is een spel van optische illusies waarbij je het beeld naar je hand kunt zetten door je focus te verleggen van het grijze naar het paarsbruine deel. Zoom maar eens in, dat maakt het wat gemakkelijker.
Holly’s stempelgrafiek nummer 6514 is een spel van suggestie en bedrog. Bekijk hem van een afstandje en neem even rustig de tijd en laat je niet voor de gek houden, want het gaat hier echt niet om een griezelkabinet. Kijk maar eens goed.
Holly’s stempelgrafiek nummer 6515 – tja, ik realiseer me dat ik best veel vraag van jou als kijker – tijd en aandacht en elke keer weer opnieuw anders kijken, want ook deze grafiek vergt weer een andere benadering dan de vorige twee. Maar het loont, dat beloof ik je.
Kill Hondenkop, de intergalactische held met het menselijke lichaam en het hoofd van een hond stond bekend als de beste minnaar van de melkweg, maar juist dat levert in het verhaal dat Brandon Thomas en Pete Woods mochten maken in de nieuwe reeks Incalverhalen rond het universum dat Moebius en Jodorowsky ooit bedachten een gigantisch probleem op voor Kill. Want als hij na een brute aanslag in coma ligt komen zijn in de steek gelaten bastaardkinderen ook nog eens verhaal halen. Het levert een krankzinnig, fantastisch getekende strip op, een nieuw meesterwerkje in de nieuwe reeks Incalverhalen.
De Turkse componist, musicus en onderzoeker Ozan Baysal heeft zich gespecialiseerd in selpe, een Anatolische manier van baglamaspelen die oorspronkelijk komt van het platteland van Centraal Azië en het Midden Oosten. Hij kreeg het snaarinstrument al jong in handen en ontwikkelde er een passie voor die hem ook aan het bestuderen van de oorsprong zette. Zo kwam hij er achter dat er binnen selpe verschillende speeltechnieken waren als vingertikken, plukken, en tokkelen, allemaal met de hand uitgevoerd, zonder plectrum, waardoor je een rijk, resonerend geluid krijgt. Baysal speelt op speciaal ontworpen baglama’s met een dubbele nek, en op zijn debuutalbum speelt hij een aantal traditionals plus nieuwe improvisaties en composities. Het levert een betoverend mooi album op.
Ozan Baysal – Tel ve Ten
Holly’s stempelgrafiek nummer 6510 zou je het beste “op-art met een rafelrandje” kunnen noemen, en dat betekent in de praktijk dat je die het beste van een afstandje kunt bekijken.
Holly’s stempelgrafiek nummer 6511 is een spel van suggestie en bedrog waarbij ook optische illusies weer een rol spelen. Zoom vooral ook even in en neem even uitgebreid de tijd, dan zie je aanzienlijk veel meer.
Holly’s stempelgrafiek nummer 6512 laat weer eens mooi zien wat een merkwaardig breed kleurenpalet mijn ruime verzameling zwarte stempelkussens oplevert. Ook deze vergt wat meer tijd en aandacht dan je normaalgesproken voor een beeldscherm uittrekt, dus heb geduld.
Chumbo is een Braziliaanse familiegeschiedenis die begint in 1937 en doorloopt tot 2000, het is dus een waar familie-epos, en tegelijk de geschiedenis van een land dat altijd in beweging was. We volgen de familie Wallace, als in 1937 de tirannieke en schatrijke Oswaldo Wallace zijn gezin en zijn ijzerertsmijnen met bijzonder harde hand regeert. Van vakbonden moet hij niets hebben, dus vakbondsleider Rebolengo krijgt het op onorthodoxe wijze zeer zwaar voor de kiezen. Diens dochter Iara zal later in het verhaal nog een grote rol spelen. Wallace heeft vijf kinderen, drie meisjes en twee zoons die elkaars tegenpolen zijn. Ramires is een seksverslaafde, gokverslaafde opschepper die zijn hele leven lang in de problemen komt terwijl hij altijd luidkeels de militairen toejuicht die aan de macht komen, terwijl Severino verlegen en ingetogen is. Hij wordt journalist en later romanschrijver, en komt, anders dan zijn corrupte broer, wel serieus in de problemen. Een graphic novel van 364 pagina’s waarin je het Brazilië van de twintigste eeuw leert kennen op een verbijsterende manier. Een meesterlijk boek.
Het IJskwartet van de Noorse percussionist Terje Isungset lijkt op het eerste gezicht vooral een gimmick, omdat alle muziek gemaakt wordt op muziekinstrumenten die van ijs gemaakt zijn, maar als je gaat luisteren blijkt de muziek op zich fascinerend genoeg te zijn om je nog wat beter te laten luisteren naar dit geweldige album:
Terje Isungset – Ice Quartet
Holly’s stempelgrafiek nummer 6508 is een geraffineerd spel van optische illusies dat steeds verandert als je hem gaat kantelen, dus loop op je gemak de hele galerie eens door en neem bij elke stap even rustig de tijd om alles op zijn plek te laten vallen.
Holly’s stempelgrafiek nummer 6509 is een spel van suggestie en bedrog waar je als kijker van alles in kunt ontdekken, zeker als je ook hier weer de moeite neemt om de hele galerie door te lopen.
Schmaltz & Pepper is een Canadese klezmerband die bestaat uit vijf virtuoze musici met verschillende achtergronden. zo is Eric Abramovitz sinds 2021 eerste klarinettist in het Toronto Symphony Orchestra, is violiste Rebekah Wolkstein een gepassioneerd kamermuzikante, terwijl ze ook het tango-ensemble Payadora oprichtte. Drew Jurecka studeerde klassieke viool, maar speelt ook accordeon en speelde lang in jazz-orkesten. Pianist Jeremy Ledbetter voelt zich het beste thuis in de jazzhoek, maar hij houdt ook van het muzikale avontuur, net als bassist Michael Herring, die jazz, folk, pop en rock allemaal net zo gemakkelijk speelt. Hun debuutalbum brengt dan ook verfrissende klezmer gelardeerd met klassiek, jazz, tango en wat snufjes wereldmuziek van hier en daar. Een heerlijk aanstekelijk album!
Holly’s stempelgrafiek nummer 6506 is een merkwaardige combinatie van optische illusies en vreemde suggesties, waarbij je eigenlijk nooit goed weet waar je precies naar zit te kijken. Neem er rustig de tijd voor, neem wat afstand en laat je vooral verrassen.
Holly’s stempelgrafiek nummer 6507 is wat weerbarstiger, want je kunt er een gewoon stenen muurtje in zien, maar ook een spel van optische illusies, terwijl de hardcore liefhebber van zoekplaatjes voor gevorderden hier ook zijn hart kan ophalen.
Eigenlijk wou ik een uitgebreider stuk schrijven over alle striptijdschriften die er momenteel nog in het Nederlands taalgebied te vinden zijn, maar ik beperk me vandaag toch maar even tot een van de verrassendste bladen die er verschijnen, namelijk Jump. Jump heeft zijn naam te danken aan een geweldige strip van Charel Cambré, waarin drie pubers de hoofdrol spelen, samen met Armando, een armadillo die de drie regelmatig uit de problemen redt. In nummer 43, dat het vijfjarig bestaan van Jump markeert, vind je dan ook een extra lange aflevering van deze sublieme strip. Ook erg leuk is Beterman, die in Dufstad terecht komt, een stad die met haar inwoners Ronald Rotgans en zijn neefjes Gik, Gek en Gak wel erg veel doet denken aan dat andere bekende stripblad waar de twee makers van Beterman niet geheel toevallig ook elke week bijdragen voor maken. Dat soort knipogen en kruisverbindingen kan ik persoonlijk heel erg waarderen. Jump zit vol met strips, heel veel van Nederlandse en Belgische makers, en eigenlijk allemaal goed.
Jump Magazine – nummer 43
Holly’s stempelgrafiek nummer 6504 is een zanderig spel van optische illusies waarbij hol verandert in bol als je gaat kantelen, zeker als je een beetje afstand neemt.
Holly’s stempelgrafiek nummer 6505 heeft wat ongrijpbaars, maar als je de tijd neemt en je je focus af en toe verlegt kan deze je nog wel eens behoorlijk verrassen.
Dat komt mooi uit aflevering 3 – in deze derde aflevering van zijn nieuwe feuilleton gaat Ruud Moors terug naar zijn vroegste jeugd en zijn vroegste herinneringen.
Holly’s stempelgrafiek nummer 6502 is een spel van suggestie en bedrog, oftewel “op-art met een rafelrandje”. Neem er even rustig de tijd voor en bekijk hem van een afstandje, dat werkt het beste.
Holly’s stempelgrafiek nummer 6503 lijkt wel een horrorshow met al die ogen die je doordringend aankijken. Tegelijkertijd os het ook gewoon weer een spel van optische illusies waar je even wat langer naar moet kijken om alles op zijn plek te laten vallen.
Holly’s stempelgrafiek nummer 6500 is en subtiel spel van licht en schaduw, dat je het beste van een afstandje kunt bekijken, en zelfs dan kan het even duren voordat alles mooi op zijn plek valt. Heb geduld en je zult beloond worden.
Holly’s stempelgrafiek nummer 6501 is een spel van optische illusies en tegelijkertijd een zoekplaatje voor gevorderden waarin verschillende gezichten verstopt zitten. Je wordt als kijker dus op verschillende manieren op scherp gezet.
Sophie Taeuber is als Sophie Taeuber-Arp wereldberoemd geworden als een van de belangrijkste kunstenaars van de twintigste eeuw, een van de pioniers van de abstracte kunst. Lang stond ze in de schaduw van haar echtgenoot Hans Arp, maar de waardering voor haar werk is de laatste jaren gegroeid, en dit is de eerste keer dat ik een boek zie waar de naam Arp is weggevallen en ze alleen nog als Sophie Taeuber wordt aangeduid. Het boek gaat met name over haar vroege periode als textielkunstenares en de ontwerpen die ze maakte voor de borduurindustrie en voor fabrieken. Het boek laat mooi zien dat ze haar inspiratie haalde uit traditionele historische textieltechnieken en hoe ze de stappen naar de radicale abstractie zette
Sophie Taeuber – Textielhervormster
Holly’s stempelgrafiek nummer 6498 – ook bij deze grafiek geldt weer dat hoe langer je kijkt hoe meer je ziet. De merkwaardige kleuren komen ook hier weer uit verschillende zwarte stempelkussens, een ruime verzameling die ik koester.
Holly’s stempelgrafiek nummer 6499 is een ietwat weerbarstig spel van optische illusies. Dus het zal misschien even wat aandacht en tijd kosten om er greep op te krijgen. Luie kijkers mogen dus rustig ergens anders heen zappen.
“Ik wil altijd seismograaf zijn, in de nacht en het licht, ook als ik een keer moet breken”, schreef de Zwitserse kunstenares Eva Wipf in 1949 in een van haar dagboeken, en dat citaat vormt de kern van de monografie die onlangs over haar en haar werk verscheen. Een seismograaf is iemand die de trillingen van de aarde meet, en Wipf lijkt een te gevoelige en naïeve ziel voor zo’n grootse onderneming, maar op haar beste momenten weet ze wel degelijk groots werk te maken. Haar schilderijen hebben vaak iets naiëfs, maar de collages en met name de kastjes, met de verbluffende assemblages hebben heel vaak de betoverende magie die de kastjes van Joseph Cornell ook hadden. Alleen al vanwege de vele prachtige kastjes is dit boek het aanschaffen al waard wat mij betreft.
Eva Wipf – Seismograaf in nacht en licht – dagboeken en brieven
Holly’s stempelgrafiek nummer 6496 is een spel van suggestie en bedrog, waarin elke kijker weer wat anders kan ontdekken, en dan ook nog eens bij elke kanteling ook weer andere zaken, dus neem de tijd en kijk er wat langer naar.
Holly’s stempelgrafiek nummer 6497 is gemaakt om van een afstandje te bekijken. Als je er met je neus bovenop gaat staan ziet hij er slordig en rommelig uit, maar van een afstand valt alles wel degelijk op zijn plek.
De pastoor handelt in drugs en heeft wapens bij de hand, maar zijn verleden haalt hem al snel in , met een gewelddadige ontknoping als gevolg in deze krankzinnige misdaadstrip die als een Fargo in de Jura gelezen kan worden.
Habemus Bastard 2/2 Een hart onder de soutane
Holly’s stempelgrafiek 6493 is een spel van suggestie en bedrog, waarbij alles weer verandert als je gaat kantelen of gaat inzoomen. Neem er even uitgebreid de tijd voor, dan ga je van de ene verrassing naar de andere.
Holly’s stempelgrafiek nummer 6494 heb ik gemaakt met stempels die ik met een simpel afbreekmesje heb gesneden uit de grootste rubberen gummen van het Tsjechische merk Koh-i-noor Hardmuth. Ik ben nu bij de allerlaatste drie gummen aangeland. Helaas zijn ze gestopt met het produceren van die grote gummen.
Holly’s stempelgrafiek nummer 6495 is een ietwat weerbarstig spel van optische illusies, waar je toch echt wat langer naar moet kijken als je hem wil veroveren.
