Aan Douwe Draaisma’s boek Waarom het leven sneller gaat als je ouder wordt heb ik hier eigenlijk te weinig aandacht besteed, want het is een geweldig goed boek. Ontregelde geesten was ook weer een demonstratie van Draaisma’s vermogen om in prachtig geformuleerde volzinnen ingewikkelde materie leesbaar te maken voor de geïnteresseerde leek. Waarom dan nog aandacht voor een herduk van De Metaforenmachine?

Om te beginnen omdat veel mensen, net als ik, Draaisma pas ontdekten bij het eerstgenoemde boek. En verder omdat Draaisma ook hier met een plezierig relativerende insteek een uitermate boeiend boek schreef. De ondertitel van de Metaforenmachine is niet voor niets Een geschiedenis van het geheugen, en niet de geschiedenis. Die geschiedenis wordt verteld aan de hand van metaforen, waarin het geheugen onder meer vergeleken wordt met een wastablet, een boek, de camera obscura en de computer.

Dat betekent dat Draaisma het geheugen min of meer via omtrekkende bewegingen in kaart probeert te brengen, wat bij zoiets ongrijpbaars als het geheugen regelmatig wonderbaarlijk verhelderend blijkt te werken.

Het boek leest wat minder gemakkelijk weg dan zijn latere boeken, maar voor iedereen die serieus geïnteresseerd is in de stof die hier behandeld wordt is dit een buitengewoon stimulerende geschiedenis.

We hebben een willekeurige pagina uit het boek gescand om je een idee te geven. Enige basisinteresse is wel vereist, lijkt me.

• Douwe Draaisma – De Metaforenmachine – Historische Uitgeverij ISBN 9 789065 540560