WG Sebald heeft niet zo heel veel boeken geschreven, maar met elk van die boeken kun je je jaren bezighouden. Bovendien blijkt Sebald ook anderen te inspireren. Zie het boek over de fotografie van Sebald – een dikke pil die nergens verveelt, maar die je alleen maar dieper de wereld van Sebald in trekt.

De Ringen van Saturnus is eind 2007 door uitgeverij De Bezige Bij uitgebracht in een herziene vertaling, voor een zeer redelijke prijs. Samenvatten heeft geen zin, en zelfs een uitleg van het verhaal is onmogelijk, want bij Sebald gaat het niet, zoals bij een detective, om de ontknoping, maar om de route, om de meanderende wandeling, waarbij alles aan bod lijkt te komen waar het in het leven om gaat. Het is alleen daardoor al een boek dat je met enige traagheid dient te lezen, stilstaand bij alle zijpaden, nedenkend over tussenzinnen.

Ook hier wekt de fotografie verbazing. Sebald lijkt de foto’s te willen gebruiken om de overtuigingskracht van de tekst kracht bij te zetten, en dat lukt hem op een merkwaardige manier. Want het gaat niet om speciale of bijzonder mooie foto’s, en ze worden bovendien niet op glanzend papier afgedrukt, maar gewoon op de grofkorrelige bladzijden waar ook de tekst op wordt gedrukt. En toch hebben de foto’s eenzelfde soort onderhuidse kracht die de tekst ook heeft. Rustig kabbelend en meanderend doorvertellend kruipt Sebald onder de huid van de lezer, zonder dat je er precies een vinger achter kunt krijgen hoe hij dat doet.

Hier rechts zie je een willekeurige dubbele bladzijde uit het boek, met een paar foto’s, en daaronder de beschrijving van Somerleyton, een van de eerste huizen waar de overgangen tussen interieur en buitenwereld zich praktisch onmerkbaar voltrokken. Eigenlijk kun je niet goed een bladzijde losknippen uit dit boek, want alles houdt bij Sebald met alles verband, en juist als je gestaag het hele boek doorleest kun je ook de detaillistische beschrijvingen beter waarderen.

Een lastig boek om aan te prijzen dus. De boeken van Sebald zijn in ieder geval niet bestemd voor haastige lezers, of lezers die op zoek zijn naar de ontknoping of de pointe. Maar als je bereid bent de tijd te nemen word je ook vorstelijk beloond.

De Engelse filosoof en staatsman Francis Bacon zei: “Van sommige boeken moet men alleen maar proeven, andere kan men verslinden en maar enkele moet men kauwen en verteren”. De boeken van Sebald behoren duidelijk tot die zeldzame laatste categorie.

• WG Sebald – De Ringen van Saturnus – De Bezige Bij – ISBN 9 789 023 425854

• Over Sebald’s Austerlitz