De Canadese tekenaar en alleskunner Seth is twintig jaar bezig geweest met Clyde Fans (dat je in het Nederlands eigenlijk zou moeten vertalen als Clyde Ventilatoren, maar dan haal je meteen een stuk van de grap weg), het verhaal van het bedrijfje in ventilatoren van de twee broers Abe en Simon, waarbij hij zich vooral concentreert op de verlegen, onhandige Simon, die door Abe als vertegenwoordiger op pad gestuurd wordt, maar die daar eigenlijk totaal niet geschikt voor is.

Je kon de geschiedenis van Clyde Fans en de broers de afgelopen twintig jaar volgen in Seth’s tijdschrift Palookaville, maar het verhaal is nu eindelijk afgerond, en Seth heeft er een werkelijk schitterend boek van gemaakt dat ik, ook al had ik alle afleveringen al gelezen, onmiddellijk heb aangeschaft toen ik het in een stripspeciaalzaak in Nijmegen zag liggen.

Hij noemt het zelf een “picture novel”, en daar zit wel wat in. Het is eigenlijk hogere literatuur voor beelddenkers, zou je kunnen zeggen. Twee broers, hun leven, hun liefdes, hun onderlinge verhouding, de verhouding met hun ouders, de zaak en de ondergang van die zaak, het wordt allemaal in een rustig tempo verteld, maar op zo’n manier dat je al na een paar bladzijden helemaal in het verhaal gezogen wordt en vooral wil doorlezen.

En dat kan nu, in dit magnifiek vormgegeven boek van bijna vijfhonderd pagina’s. Je kunt zien dat Seth in de loop van die twintig jaar iets beter is gaan tekenen en nog iets geraffineerder met kleur is gaan werken, maar dat stoort absoluut niet, het past eigenlijk juist wel mooi bij dit verhaal. Nu Clyde Fans af is en hier in zijn definitieve versie wordt gepresenteerd wordt pas echt goed duidelijk dat we met deze strip een van de allerbeste graphic novels tot nu toe te maken hebben. Er gebeurt relatief weinig, maar juist die kleine, relatief onbeduidende levens worden hier op een indrukwekkende manier neergezet.

Mocht je je afvragen of de strip al echt volwassen is geworden, dan raad ik je aan om onmiddellijk deze uitgave van Clyde Fans aan te schaffen – dit is meer dan gewoon een strip, het is literatuur, maar het is ook kunst. Een absolute aanrader voor iedere stripliefhebber, maar ook voor kunstliefhebbers en iedereen die wat breder kan denken. Een subliem hoogtepunt in de geschiedenis van de strip.

• Seth – Clyde Fans – A Picture novel – Drawn & Quarterly – ISBN 9781770463578
• Bestel het boek hier bij een bekende webwinkel: Clyde Fans

Het hardcover boek zit verpakt in een stevige kartonnen cassette. Het blauwe vierkantje voor op het boek met de woorden Clyde Fans is een raam, dus een gat in de cover van het boek, dat tot in de kleinste details perfect is vormgegeven door Seth.