Het boek Learning from Las Vegas van Robert Venturi, Denise Scott Brown en Steven Izenour was meteen nadat het in 1972 werd uitgebracht al een klassieker. Het was een boek dat architecten op een radikaal andere manier naar architectuur liet kijken, en niet alleen naar architectuur, maar ook naar stadsontwerp, de visuele kunsten en hoe wij als mensen functioneren in steden en stedelijke architectuur.

Venturi en Scott Brown waren de eersten die serieus en kritisch keken naar het postmodernisme, dat door architecten tot dat moment volledig genegeerd was en dat volstrekt niet serieus genomen werd. Dat werkte nogal prikkelend, om niet te zeggen provocatief, en de invloed van het boek is tot op heden merkbaar.

Dat blijkt ook uit de vijfhonderd pagina’s tellende, rijk geïllustreerde essaybundel Eyes That Saw, met als ondertitel Architecture After Las Vegas waarin gerenommeerde kunst – en architectuurhistorici, vooraanstaande architecten en kunstenaars vanuit hun specifieke discipline hun licht laten schijnen op het boek en de invloed die het had en nog steeds heeft.

De essays werden geschreven door Stan Allen, Eve Blau, Beatriz Colomina, Valéry Didelon, Elizabeth Diller, Peter Fischli, Dan Graham, Neil Levine, Mary McLeod, Rafael Moneo, Stanislaus von Moos, Katherine Smith, Martino Stierli, en Karin Theunissen, en Robert Venturi en Denise Scott Brown schreven nog naschriften.

Zelf vond ik de stukken van Dan Graham en Peter Fischli bijzonder goed, en dat van Fischli is dan nog eens extra leuk omdat hij Dan Graham in zijn verhaal betrekt en zijn spiegelwerken linkt aan Mies van der Rohe’s Barcelona Paviljoen. Fischli is ook niet bang om zich op glad ijs te begeven en het over kitsch te hebben en laat zien hoe complex en tegenstrijdig het woord Kitsch kan zijn. En dan gaat het er ook over dat “goede smaak” soms iets heel anders kan zijn dan schoonheid.

Genoeg stof tot nadenken dus in deze essaybundel, want Fischli is zeker de enige niet die je aan het denken zet over lage en hoge cultuur, en waar en wanneer mooi en lelijk belangrijk zijn en waar niet, enzovoorts. Dus mocht je denken dat je aan dat ene boek, Learning from Las Vegas, al voldoende had, zet je met deze essaybundel toch nog een behoorlijk aantal stappen verder. Prikkelend, fascinerend en zeker niet alleen voor architecten de moeite waard.

• Von Moos & Stierli (eds) – Eyes That Saw – Architecture After Las Vegas – Scheidegger & Spiess – ISBN 9783858818201
• Bestel het boek hier bij een bekende webwinkel: Eyes That Saw