Klarinettist en saxofonist Steven Kamperman begon als jazzmusicus, maar raakte geïnteresseerd in Turkse muziek en maakte onder meer met de band Barana een groot aantal baanbrekende wereldfusieplaten. Maar daar houdt bij hem het avontuur niet op, want hij ging bijvoorbeeld ook samenwerken met de fenomenale Franse draailiervernieuwer Valentin Clastrier en maakte zelfs een jeugdopera Roodhapje die in 2016 de internationale YAMA-award kreeg voor beste opera. We mogen hem dus best een van de avontuurlijkste en veelzijdigste componisten van dit moment noemen.

Kamperman is ook geïnteresseerd in modern gecomponeerde en geïmproviseerde bewerkingen van oude modale muziek, en hij houdt van muziektheater, dus een tweede opera lag eigenlijk wel voor de hand. Dat werd Hildegard opera, waarin de muziek van Hildegard van Bingen uit de twaalfde eeuw verweven wordt met de nieuwe composities van Kamperman. Dat werkt ongelofelijk goed, mede dankzij de fantastische uitvoering, want mezzosopraan Wynanda Zeevaarder en bas-bariton Marc Pantus zijn onovertroffen, en het vocale kwintet Wishful Singing zingt niet alleen loepzuiver, ze blijken bovendien de muziek van Hildegard perfect te kunnen zingen, maar ook close harmony en een schuimend bierlied. Kamperman’s eigen Orgel Trio, dat voor deze gelegenheid is uitgebreid met violist George Dumitriu zorgt voor een sublieme begeleiding, waarbij soms alleen al de accenten het verschil maken. Luister maar eens naar het stukje waarmee de opera eindigt, O deus, quis es tu? en let dan even op de klarinet helemaal op het eind. Dat zijn wat mij betreft kippenvelmomenten.

De opera begint met een stuk uit Ordo Virtutum, het Gregoriaanse theatrale muziekstuk dat Hildegard van Bingen in 1151 schreef en dat als een rode draad door de opera zal lopen. Een ziel wordt bij de hemelpoort teruggestuurd om eerst door schade en schande wijs te worden in het leven. Hildegard schreef het stuk na hevige persoonlijke conflicten met de kerkelijke autoriteiten. Kamperman gaat in zijn opera verder in op die heftige kant van haar kloosterleven, en dat levert een aantal mooie hedendaagse muzikale scenes op, die op een merkwaardige manier perfect aansluiten bij de muziek van Hildegard.

Modale muziek wordt door Kamperman bijna opnieuw uitgevonden, lijkt het wel, terwijl de muziek tegelijkertijd vanzelfsprekend en natuurlijk klinkt. De twaalfde en de eenentwintigste eeuw weet hij zo op een onnavolgbare manier moeiteloos met elkaar te verbinden. Verbluffend en vooral ook bijzonder mooi. Een aanrader.

In 2018 tourde Hildegard de opera door negen Nederlandse kerken. De kans dat we hem nog een keer te zien krijgen is niet bijster groot, vrees ik, maar de cd met het libretto is nu wel te koop, en dat is zonder meer een aanrader. Want ook zonder de beelden is dit muziekstuk meer dan indrukwekkend.

Luister hier naar een paar fragmenten: