Drie middelbare heren, meestal spelend op akoestische instrumenten – staande bas, drums en piano, zodat het op het eerste oog lijkt op een klassiek jazz-pianotrio. Maar dan beginnen ze te spelen, en je weet niet wat je hoort. Dat gaat al een jaar of dertig en nu achttien albums zo bij dit Australische trio, The Necks. Dit is het begin van dat achttiende album, Vertigo, een compositie van een kleine drie kwartier:

Het is fascinerende, bijna hypnotiserende muziek, en op een geheimzinnige manier weten deze drie mannen je met minimale middelen drie kwartier lang op het puntje van je stoel te houden, met lichte verschuivingen, schitterende langzame melodielijnen, verstilde momenten en in dit geval twee grotere stukken die door een stiller middenstuk aan elkaar worden gebonden. Hier hoor je eerst nog een moment ergens op tien minuten in het stuk:

Er is dit keer ook ruimte voor meer instrumenten – drummer Tony Buck speelt hier bijvoorbeeld ook elektrische gitaar, terwijl pianist Chris Abrahams naast de piano ook een arsenaal aan synthesizers, een Wurlitzer orgel en andere elektronica bespeelt. En met wat Lloyd Swanton allemaal uit zijn bas weet te halen heeft hij geen ander instrument nodig. Hier hoor je een deel van het verstilde tussenstuk:

Een klassiek pianotrio is dit zeker niet, en jazz maken ze ook al niet, ze swingen niet, ze missen structuur, maar ondertussen maken ze op een merkwaardige manier spannende muziek die toegankelijker is dan je zou vermoeden. Elk album dat ze maken betekent weer een nieuwe muzikale avonturenreis. Je hebt de neiging elk nieuw album te gaan vergelijken met vorige platen of met live optredens, maar dat heeft geen enkele zin, want dat is nu juist de kracht van The Necks – ze zijn onvoorspelbaar en totaal anders dan wie dan ook. Hun vorige album, Open, vond ik al een meesterwerk, maar dat geldt zeker ook voor Vertigo, al zijn de twee albums niet vergelijkbaar. Luister hier nog even naar de slotnoten van Vertigo: