Robert Crumb is behalve cartoonist ook muzikant en verzamelaar van 78-toerenplaten. Hij heeft ooit zijn muzikale helden vereeuwigd in Heroes of Blues Jazz & Country, dus zijn liefde voor muziek is bekend, en het is dan ook niet zo heel vreemd dat hij in de loop der jaren heel wat platen- en cd-hoezen heeft ontworpen. De, naar mijn bescheiden mening, allemooiste platenhoes aller tijden is ook van zijn hand. Dat is namelijk Harmonica Blues, een compilatie van mondharmonicabluesjes uit de jaren twintig en dertig waar Crumb de perfecte illustratie bij maakte. Je ziet hem hier rechts. Deze hoes was heel lang op een prominente plaats in mijn huiskamer te bewonderen.

Het beroemdst werd Crumb op platenhoesgebied eigenlijk met de hoes voor het album Cheap Thrills van Big Brother & The Holding Company, wat eigenlijk heel curieus was, want de oorspronkelijke voorplaat werd afgekeurd omdat zangeres Janis Joplin daarop te ordinair zou zijn afgebeeld, en dus werd de achterkant, waarop de nummers geïllustreerd werden, tot voorkant gepromoveerd.

Veel mooier zijn de hoezen die Crumb maakte voor de albums waar hij zelf veel meer affiniteit mee had – en dan hebben we het over de muziek uit de jaren dertig van de vorige eeuw. Bands die dat soort muziek op een goede manier weten te brengen kunnen bij Crumb aankloppen, dan maken ze kans op een geïnspireerd hoesontwerp.

Zo staan er in The Complete Record Cover Collection onder meer schitterende hoezen van Crumb’s eigen band The Cheap Suit Serenaders en van de Franse band waar hij regelmatig in meespeelt, Les Primitifs du Futur, maar ook van The Otis Brothers, Eden & John’s East River String Band en the Klezmorim.

Er staan ook wat afgekeurde ontwerpen in het boek, met dank aan Crumb’s eigen archief, dus we kunnen rustig zeggen dat dit overzicht behoorlijk compleet is.

Voor mij was het ook een mooi weerzien met The Duke of Ook – een krankzinnige langspeelplaat die ik in een vlaag van verstandsverbijstering een aantal jaren geleden voor een paar tientjes aan een smekende Crumbfan heb verkocht. Ik heb er nog steeds spijt van, want de muziek was ook nog eens erg leuk.

Het mooie van Crumb de hoezenontwerper is dat zijn gevoel voor idiote humor en zijn liefde voor muziek hier perfect samenkomen. Vooral als hij zijn eigen compilaties verpakt en daar soms hele strips bijtekent voegen de hoezen echt wat toe aan de muziek.

En soms, zoals bij Harmonica Blues, houdt hij zich in en wordt het gewoon een eenvoudige, perfecte, sfeervolle hoes die helemaal raak is. Nog steeds, met voorsprong: de allermooiste platenhoes ooit. Al staan er in dit boek heel wat meer juweeltjes. Een goudmijntje.

• R Crumb – The Complete Record Cover Collection – Oog en Blik / De Bezige Bij – ISBN 978-90-5492-285-8