
hedi mertens de logica van de intuïtie
De Zwitserse Hedi Mertens heeft een in alle opzichten opmerkelijke gang door de kunst gemaakt. Ze leefde van 1893 tot 1982 en volgde een klassiek schildersopleiding, maar ze legde haar penselen jarenlang neer. Toch verkeert ze steeds in kunstenaarskringen, onder meer in de Bünishof in de buurt van Zürich, waar ze met haar tweede echtgenoot woont en dat in de jaren dertig een trefpunt wordt van kunstenaars en intellectuelen.
De kunstenaars, Richard Paul Lohse, Helen Dahm en Leo Leuppi met name, maken haar vertrouwd met de constructief-concrete kunst en andere kunststromingen van dat moment.
Ze komt rond die tijd ook in aanraking met de leer van de Indiase spirituele meester Shri Meher Baba, die haar uitnodigt twee jaar in India te komen verblijven. Ze is daar in 1938 en 1939 en zal er vaak terugkeren.
Pas als ze verhuisd is naar Tessin begint ze weer te schilderen, waarbij ze haar inspiratie haalt uit alles wat ze in haar leven tot dat moment heeft meegemaakt. Ze is op dat moment 67 jaar oud en zal de komende twintig jaar een indrukwekkend coherent oeuvre bij elkaar schilderen dat op een onverwachte manier poëtisch is.
De monografie die van haar verscheen betekent een herontdekking van deze opmerkelijke kunstenaar die intuïtie, poëzie en concrete kunst op een bijzondere manier wist te combineren. Haar schilderijen hebben tijd nodig, en reproducties doen de kleuren waarschijnlijk te weinig recht, maar je kunt zien wat hier gebeurt – kleur gaat op avontuur op een verstilde manier – niet zo dramatisch als bij Mark Rothko, niet zo gepassioneerd als bij Sean Scully, maar met meer poëzie dan bij Josef Albers of Piet Mondriaan, en niet zo verstild als Agnes Martin.
Hedi Mertens maakte schilderijen waar je de tijd voor moet nemen, waar je op een goede stoel minstens een uur voor moet gaan zitten. Ik weet het, dat is in deze tijden wat veel gevraagd, maar goede kunst vraagt wat van je en geeft vervolgens enorm veel terug. Geloof me.
Het boek is in het Duits en het Italiaans, maar leg het gewoon op je koffietafel en bekijk elke dag één schilderij lang en aandachtig, dan vergeet je de begeleidende tekst vanzelf.
- Hedi Mertens – La logica dell’intuizione / Logik der Intuition – Scheidegger & Spiess – MASI Lugano Museum Haus Konstruktiv – € 48.-

Hedi Merstens – Zonder titel, 1978, olieverf op linnen © Galerie Mueller, Basel, Fotografie: Gina Folly, Basel

Diagonale kwadraatketen met donkere driehoeken, 1976, olieverf op linnen © Courtesy Galerie Knoell, Fotografie: Ginna Folly, Basel

Vierzijdig gelijke eenheden, die elkaar in een middenkwadraat ontmoeten, 1969, olievrf op linnen © Fotografie: Gina Folly, Base

Hedi Mertens aan het werk in een project van Meher Baba Ashram, Inidien 1938 © Archief Familie Mertens en Roelli
© Scheidegger & Spiess 2023